در یک قدمی سونامی پیری

آفتاب نیوز :

این در حالی است که طی این سال ها شاهد کاهش نرخ باروری هستیم.  براساس آمار نرخ باروری از 6.5فرزند به ازای هرزن به طورمتوسط دردهه60به حدود 1.8فرزند به ازای هر زن درسال 1390رسید، البته افزایش جزیی آن تا حدود دو فرزند به ازای هر زن در پنج سال منتهی به سرشماری1395و سپس کاهش آن به حدود 1.6 فرزند به ازای هر زن در سال 1402 بوده که این موضوع درطول تاریخ کشور بی سابقه است.

در این میان افزایش سن باروری بسیار  نگران کننده است.گزارش های آماری حکایت ازاین داردکه ازسال1380تا1394شاهدافزایش موالید درکشور بوده ایم. اما پس از سال1394به علت خالی شدن توان درونی جمعیت و همچنین تاخیر انداختن فرزندآوری به سنین بالاتر، تعداد تولدها با شیب تقریبا تندی شروع به کاهش کرده ودرسال1402تعداد موالید کشور(1.057.958)نسبت به سال1394(1.570.219)کاهشی بیش از32 درصدی(کاهش بیش از510هزارتولد) رابه همراه داشته است. اکنون حال جمعیتی کشور خوب نیست و ارایه آمار و ارقام دردی را از این مساله دوا نمی کند. کشور باید از فرصت موجود استفاده کند و تا پیش از بسته شدن پنجره جمعیتی، شرایط را برای افزایش موالید و جوانی جمعیت فراهم کند. در این میان سن باروری و ایجاد انگیزه برای فرزندآوری یکی از موضوعات مهمی است که باید بیش از گذشته نسبت به آن توجه کرد. 
   
بهترین زمان مادر شدن
براساس آمار ثبت احوال کشور، میانگین سن پدر در اولین فرزندآوری در کل کشور در سال1402برابر با 32.1سال بوده است. از سوی دیگر میانگین سن مادر نیز در اولین فرزندآوری در کل کشور در این مدت برابر با 27.3سال بوده است. تاثیر سن بر توان فرزندآوری، موضوع بسیار مهمی است که زنان باید بیشتر به آن توجه کنند.صالح قاسمی، دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور در گفت وگو با جام جم درباره سن باروری زنان می گوید: «جمعیت زنان در سن باروری، یکی از آمارهایی است که همیشه مورد توجه بوده تا مشخص شود چه تعداد از خانم ها در سن باروری هستند.مجموع زنان در سن باروری آنچنان تغییری نکرده، چرا که زنان دهه60 هنوز در سن باروری هستند. از آن طرف خانم های دهه80هم وارد سن باروری شده اند؛ در نتیجه این موضوع که با کاهش تعداد این زنان مواجه هستیم، عبارت درستی نیست.»اما شاید سن مناسب برای بارداری اول سنین 18تا24سالگی باشد. موضوعی که اعظم محمداکبری، عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا در گفت وگویش با یکی از رسانه ها به آن اشاره کرده و توضیح می دهد: «نکته بسیار مهم درباره اثر سن بر باروری زنان این است که از35سالگی روند کاهش توان باروری زنان آغاز می شود واین روند کاهشی پس از40سالگی شتاب می گیرد.» البته او براین باوراست که پس از40سالگی خطرسقط و بروز ناهنجاری های جنینی به شدت افزایش می یابد و به تعویق انداختن ازدواج و فرزندآوری با افزایش خطر ناباروری همراه است.

نرخ باروری و قانون جوانی جمعیت
می توان پیش بینی کرد تا زمانی که نرخ باروری کمتر ازحدجایگزینی باشد، درسال های آینده با کاهش بیشتر نرخ رشد جمعیت مواجه خواهیم بود. ازجمله پیامدهای منفی چنین شرایطی این است که هروقت نرخ رشد جمعیت کاهش پیدا کند،درصدجمعیت سالخورده ها زیاد و ازسوی دیگر درصد افراد درمعرض کار روندی کاهشی به خود می گیرد.موضوعی که امیرحسین بانکی پور، رییس کمیسیون مشترک طرح جوانی جمعیت مجلس به آن اذعان داشته ومعتقد است با اجرای قانون جوانی جمعیت،نرخ باروری در 15استان کشور افزایش یافته است.البته صالح قاسمی دراین باره نظرمخالفی داردوبه خبرنگارماتوضیح می دهد:«افزایش نرخ باروری در15استان عبارت صحیحی نیست.به این سبب که تعداد تولدها طی سال های گذشته کاهشی بوده است،حتی سال 1402نسبت به1401نیز شاهد کاهش تعداد نرخ باروری بوده ایم. البته امکان نداردکه نرخ موالیدکاهش پیدا کند،ولی نرخ باروری افزایشی باشد. از طرفی دو سال برای موفقیت یاعدم موفقیت قانون جوانی جمعیت،زمان مناسبی نیست؛قانونی که خیلی ازبندهای آن هنوزبه مرحله اجرانرسیده است.»
نگرانی ها درخصوص کاهش نرخ باروری درکشورازمدت ها پیش ازسوی مسیولان مختلف مطرح وتلاش می شد راهکارهایی در این زمینه ارایه شود. این نگرانی درباره بحران پیری کشور درشرایطی مطرح می شود که حدود دو سال از تصویب و ابلاغ قانون حمایت از خانواده وجوانی جمعیت می گذرد اما همچنان سونامی پیری در کشور یکی از چالش های اساسی است.

براساس اطلاعات مرکز آمار ایران

جلوگیری از پیری جمعیت
نرخ باروری به بالای 2.1برسد
تولد بیش از 3 فرزند در هر خانواده 

ایجاد تعادل جمعیتی
کاهش سالانه 10 درصدی طلاق
افزایش سالانه 10 درصدی ازدواج