آیا طلاق توافقی نیاز به مشاوره دارد

بله، طلاق توافقی از سال ۱۳۹۷ به بعد نیازمند گذراندن مراحل مشاوره اجباری است. این الزام قانونی با هدف کاهش آمار طلاق، ترغیب به سازش و کمک به زوجین برای تصمیم گیری آگاهانه تر وضع شده است تا پیش از جدایی، تمامی جوانب امر سنجیده شود. فراتر از یک الزام قانونی، جلسات مشاوره فرصتی ارزشمند برای زوجین است تا با دیدگاهی عمیق تر به ریشه های مشکلات خود نگاه کنند و پیامدهای روانی، اجتماعی و حقوقی جدایی را بهتر درک نمایند. این فرآیند به آنها کمک می کند تا تصمیماتی مستحکم تر و منطقی تر اتخاذ کرده و از آسیب های احتمالی ناشی از طلاق، به ویژه بر فرزندان، بکاهند. در واقع، مشاوره نقش کلیدی در هموارسازی مسیر جدایی و مدیریت صحیح توافقات مربوط به آن ایفا می کند.

طلاق، چه به صورت توافقی و چه به صورت یک طرفه، همواره با چالش ها و تغییرات بزرگی در زندگی زوجین همراه است. در ایران، با افزایش آمار طلاق در سالیان اخیر، قانونگذار برای حمایت از بنیان خانواده و کاهش پیامدهای منفی جدایی، تدابیر جدیدی اندیشیده است. یکی از مهم ترین این تدابیر، اجباری شدن مشاوره قبل از طلاق توافقی است. این مقاله به صورت جامع و دقیق به تمامی ابعاد این موضوع می پردازد و راهنمایی کامل برای زوجینی است که در آستانه تصمیم گیری برای جدایی هستند یا مراحل آن را طی می کنند. ما در این مطلب، از الزامات قانونی و اهداف مشاوره گرفته تا مراحل عملی، هزینه ها، و نکات کلیدی مربوط به این جلسات را به تفصیل شرح خواهیم داد تا شما با اطلاعاتی کامل و دقیق، گام های بعدی خود را بردارید.

الزام قانونی مشاوره طلاق توافقی: چرا و از چه زمانی؟

تصمیم به جدایی همواره دشوار است و قانونگذار تلاش کرده تا با ابزارهای مختلف، از تصمیمات عجولانه جلوگیری کند و فرصتی برای بازنگری و سازش فراهم آورد. یکی از این ابزارها، اجباری شدن مشاوره قبل از طلاق توافقی است که نقش مهمی در فرآیند طلاق ایفا می کند.

تحول قوانین و اجباری شدن مشاوره

پیش از سال ۱۳۹۷، طلاق توافقی در ایران فرآیندی نسبتاً سریع و بدون نیاز به مراجعه اجباری به مراکز مشاوره بود. زوجین می توانستند مستقیماً با تنظیم یک توافق نامه و ارائه آن به دادگاه، مراحل طلاق خود را پیش ببرند. با این حال، افزایش نگران کننده آمار طلاق، به ویژه در سال های ابتدایی زندگی مشترک، مسئولین را بر آن داشت تا به دنبال راهکارهایی برای کاهش این معضل اجتماعی باشند.

بر همین اساس و با هدف حمایت بیشتر از خانواده، بخشنامه شماره ۹۰۰۰/۱۳۱۰۴/۵۵ مورخ ۱۳۹۷/۰۹/۰۵ از سوی قوه قضائیه صادر و اجرای آن آغاز شد. این بخشنامه شرکت در جلسات مشاوره خانواده را به عنوان یک پیش شرط الزامی برای ثبت دادخواست طلاق توافقی تعیین کرد. علت اصلی این اجباری شدن، نه تنها تلاش برای سازش و حفظ زندگی مشترک است، بلکه کاهش آسیب های روانی، اجتماعی و اقتصادی ناشی از طلاق برای زوجین، فرزندان و جامعه به طور کلی مد نظر بوده است. این اقدام با این دیدگاه صورت گرفت که بسیاری از طلاق ها ناشی از عدم مهارت در حل مشکلات، سوءتفاهمات و عدم آگاهی از پیامدهای جدایی است که با مداخله متخصصان قابل پیشگیری یا مدیریت بهتر خواهد بود.

مشاوره به عنوان پیش شرط دادگاه

یکی از مهم ترین تغییرات پس از اجباری شدن مشاوره، این است که در حال حاضر، هیچ دادخواست طلاق توافقی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه ارجاع نمی شود، مگر اینکه زوجین، گواهی عدم انصراف از طلاق را از مراکز مشاوره مورد تأیید بهزیستی ارائه دهند. این گواهی به معنای آن است که زوجین تمامی جلسات مشاوره را طی کرده اند و علی رغم تلاش مشاوران، به این نتیجه رسیده اند که امکان ادامه زندگی مشترک برایشان وجود ندارد و بر تصمیم خود مبنی بر جدایی مصمم هستند.

این مرحله نباید صرفاً یک تشریفات اداری تلقی شود، بلکه فرصتی حیاتی است تا زوجین با کمک مشاوران متخصص، تمامی ابعاد تصمیم خود را به دقت بررسی کنند. مشاوران تلاش می کنند تا ریشه های اصلی مشکلات را شناسایی کرده، راهکارهای ممکن برای حل آنها را ارائه دهند و در صورت عدم امکان سازش، به زوجین کمک کنند تا با کمترین آسیب روانی، فرآیند جدایی را طی کنند و به توافقات منصفانه ای دست یابند. بنابراین، گواهی عدم انصراف از طلاق، سند قانونی اتمام فرآیند مشاوره و تأیید عدم امکان سازش است که برای ثبت دادخواست طلاق توافقی ضروری است.

اهداف اصلی جلسات مشاوره قبل از طلاق توافقی

مشاوره قبل از طلاق توافقی صرفاً یک مرحله اداری نیست، بلکه فرآیندی جامع و چندبعدی است که اهداف کلیدی و مهمی را دنبال می کند. این اهداف فراتر از صرفاً جلوگیری از طلاق بوده و به بهبود کیفیت زندگی زوجین و فرزندان پس از جدایی نیز کمک شایانی می کند.

بازنگری و فرصتی برای سازش

هدف اولیه و اصلی از جلسات مشاوره که تحت نظر سازمان بهزیستی برگزار می شود، تلاش برای حل اختلافات و جلوگیری از وقوع طلاق است. مشاوران متخصص با بررسی ریشه های مشکلات و سوءتفاهمات موجود بین زوجین، سعی می کنند راهکارهای عملی برای بهبود ارتباط و سازش را ارائه دهند. بسیاری از طلاق ها ناشی از عدم مهارت های ارتباطی، انتظارات غیرواقعی یا دخالت عوامل بیرونی است که با راهنمایی صحیح مشاور، می توان آنها را برطرف کرد. در این جلسات، زوجین فرصت پیدا می کنند تا در فضایی آرام و بی طرف، به چالش های زندگی مشترک خود از زاویه ای جدید نگاه کنند. گاهی اوقات، زوجین به دلیل لجاجت، خشم یا ناتوانی در بیان صحیح احساسات، در حل مشکلات خود ناتوان هستند و مشاور می تواند به عنوان یک تسهیل گر، این گره ها را باز کند.

بیش از هشتاد درصد جدایی ها در پنج سال اول زندگی مشترک اتفاق می افتد و این آمار نشان دهنده اهمیت آموزش و مشاوره پیش از طلاق برای جلوگیری از فروپاشی زودهنگام خانواده ها است.

مواردی وجود داشته است که زوجین در ابتدا با تصمیم قاطع برای طلاق مراجعه کرده اند، اما پس از چند جلسه مشاوره و درک عمیق تر از وضعیت، به راه حل هایی برای ادامه زندگی مشترک دست یافته و از تصمیم خود منصرف شده اند. این سازش ها می تواند به معنای تغییر در الگوهای رفتاری، بهبود مهارت های حل مسئله، یا حتی درک متقابل بیشتر از نیازها و انتظارات یکدیگر باشد.

تصمیم گیری آگاهانه و کاهش آسیب ها

حتی در مواردی که امکان سازش وجود ندارد، مشاوره نقش بسیار مهمی در کمک به زوجین برای اتخاذ یک تصمیم آگاهانه و قطعی ایفا می کند. طلاق نباید یک تصمیم عجولانه یا بر پایه هیجانات لحظه ای باشد. مشاور به زوجین کمک می کند تا تمامی تبعات و پیامدهای حقوقی، مالی، روانی و اجتماعی طلاق را به طور کامل درک کنند. این درک شامل تأثیر طلاق بر خود زوجین، آینده فرزندان، وضعیت اقتصادی هر یک، و روابط اجتماعی پس از جدایی می شود. هدف این است که زوجین با چشمی باز و با آگاهی کامل از آنچه در انتظارشان است، تصمیم بگیرند.

این فرآیند به ویژه در کاهش آسیب های روانی بسیار مؤثر است. طلاق یک رویداد آسیب زای زندگی است و مشاور می تواند به زوجین مهارت های مقابله با استرس و اضطراب ناشی از آن را بیاموزد. همچنین، کمک به پذیرش واقعیت جدید و عبور از بحران طلاق، از دیگر اهداف مهم این مرحله است. این بخش از مشاوره، به زوجین کمک می کند تا از طلاق هایی که بعداً پشیمانی به دنبال دارد، جلوگیری کرده و با آمادگی بیشتری وارد مرحله جدیدی از زندگی خود شوند.

مدیریت منصفانه توافقات

یکی از دلایل اصلی افزایش درگیری ها و چالش ها پس از طلاق، عدم توافقات روشن و منصفانه در زمان جدایی است. جلسات مشاوره به زوجین راهنمایی می کند تا در مورد مسائل کلیدی مانند مهریه، نفقه، حضانت و ملاقات فرزندان، اجرت المثل، و تقسیم اموال به توافقاتی عادلانه و پایدار دست یابند. مشاور می تواند به عنوان یک واسطه بی طرف، به آنها کمک کند تا از درگیری های بیهوده جلوگیری کرده و راه حل هایی را بیابند که منافع هر دو طرف و به ویژه فرزندان را تأمین کند.

در بسیاری از موارد، زوجین به دلیل خشم و کینه، نمی توانند به طور منطقی در مورد این مسائل صحبت کنند. مشاور با ایجاد فضایی امن و مدیریت شده، آنها را به سمت گفتگوهای سازنده هدایت می کند. دستیابی به توافقات منصفانه در مرحله مشاوره، می تواند به طور قابل توجهی از پیچیدگی ها و طولانی شدن فرآیند دادگاه بکاهد و آرامش بیشتری را برای هر دو طرف، به ویژه در ارتباط با فرزندان، به ارمغان آورد.

حمایت روانی و آماده سازی برای زندگی جدید

طلاق صرفاً پایان یک رابطه حقوقی نیست، بلکه آغاز یک مسیر جدید است که نیازمند آمادگی روانی و اجتماعی است. مشاوران در این جلسات، به زوجین کمک می کنند تا با واقعیت جدایی کنار بیایند و برای زندگی پس از طلاق برنامه ریزی کنند. این شامل تقویت اعتماد به نفس، مدیریت احساسات، و بازسازی زندگی فردی و اجتماعی می شود. برای والدینی که فرزند دارند، این حمایت اهمیت دوچندانی پیدا می کند؛ زیرا آنها باید بیاموزند چگونه علیرغم جدایی، یک رابطه والدینی سالم و مشترک را برای فرزندان خود حفظ کنند (هم والدینی).

مشاوره به زوجین کمک می کند تا مهارت های لازم برای سازگاری با تغییرات را کسب کرده و از بروز مشکلات روانی جدی مانند افسردگی، اضطراب یا خشم مزمن جلوگیری کنند. این حمایت روانی، زیربنای یک زندگی سالم و موفق پس از طلاق است و می تواند به هر دو طرف کمک کند تا با قدرت بیشتری به استقبال آینده بروند و از تجربه های گذشته درس بگیرند.

مراحل عملی دریافت مشاوره طلاق توافقی

برای دریافت گواهی عدم انصراف از طلاق، زوجین باید مراحل مشخصی را طی کنند که از ثبت نام در یک سامانه آنلاین شروع شده و به شرکت در جلسات مشاوره و دریافت گواهی منجر می شود.

ثبت نام در سامانه تصمیم (سامانه نوبت دهی طلاق)

اولین گام برای شروع فرآیند مشاوره طلاق توافقی، ثبت نام در «سامانه تصمیم» است. این سامانه توسط سازمان بهزیستی کل کشور راه اندازی شده و وظیفه نوبت دهی و ارجاع زوجین به مراکز مشاوره را بر عهده دارد. ثبت نام به صورت آنلاین انجام می شود و شامل مراحل زیر است:

1. مراجعه به وب سایت سامانه تصمیم.
2. تکمیل فرم اطلاعات فردی هر دو زوج (شامل مشخصات شناسنامه ای، اطلاعات تماس، و دلایل اولیه درخواست طلاق).
3. انتخاب استان و شهر محل سکونت.
4. تعیین وقت اولیه برای مراجعه به مرکز غربالگری.

پس از ثبت نام، یک کد رهگیری به زوجین ارائه می شود که برای پیگیری پرونده و مراجعه به مرکز مشاوره ضروری است. هر دو طرف باید در این سامانه ثبت نام کرده و اطلاعات خود را به درستی وارد کنند. این سامانه فرآیند را سازماندهی کرده و از سردرگمی اولیه زوجین می کاهد.

مراجعه به مراکز مشاوره بهزیستی

پس از ثبت نام در سامانه تصمیم و تعیین وقت اولیه، زوجین باید به مرکز غربالگری که توسط سامانه مشخص شده است، مراجعه کنند. در این مرکز، وضعیت کلی زوجین بررسی شده و آنها به یکی از مراکز مشاوره خانواده مورد تأیید بهزیستی ارجاع داده می شوند. انتخاب مرکز مشاوره معمولاً بر اساس محل سکونت و ظرفیت مراکز صورت می گیرد. این مراکز دارای مشاوران متخصص در حوزه های روانشناسی، جامعه شناسی و حقوق خانواده هستند که با رویکردهای مختلف به زوجین کمک می کنند.

شرکت در جلسات مشاوره

زوجین پس از ارجاع، باید به طور منظم در جلسات مشاوره شرکت کنند. این جلسات مهم ترین بخش فرآیند مشاوره را تشکیل می دهند و با هدف بررسی عمیق مشکلات و ارائه راهکارهای مناسب برگزار می شوند.

• تعداد جلسات: طبق قوانین، حداقل ۳ تا ۵ جلسه مشاوره برای طلاق توافقی اجباری است. این تعداد می تواند با تشخیص مشاور و با توجه به پیچیدگی و شدت اختلافات زوجین، افزایش یابد. هدف این است که زمان کافی برای بررسی جامع مسائل و تلاش برای سازش فراهم شود.
• مدت زمان کلی فرآیند مشاوره: معمولاً فرآیند مشاوره بین ۴۵ تا ۶۰ روز کاری به طول می انجامد. این مدت زمان برای تأمل و بازنگری در تصمیم طلاق و نیز فرصت دادن به زوجین برای تلاش در جهت سازش در نظر گرفته شده است.
• محتوای جلسات: در طول جلسات مشاوره، مشاور با هر دو طرف به صورت فردی و مشترک گفتگو می کند. نوع گفتگوها شامل شناسایی ریشه های مشکلات، ارزیابی وضعیت روانی زوجین، بررسی الگوهای ارتباطی، و ارزیابی تأثیر طلاق بر فرزندان است. فضای جلسات باید آرام، محرمانه و بدون قضاوت باشد تا زوجین بتوانند با صداقت کامل مشکلات خود را مطرح کنند. نقش مشاور در اینجا نه قضاوت کننده، بلکه تسهیل کننده و راهنما است.

سوالات رایج مشاوران در جلسات مشاوره طلاق

مشاوران در این جلسات، سوالاتی را مطرح می کنند که به آنها در درک عمیق تر مشکلات و ارائه راهکار کمک می کند. این سوالات معمولاً به جنبه های مختلف رابطه و دلایل تصمیم به جدایی می پردازند:

• «مشکلات اصلی شما در زندگی مشترک از چه زمانی شروع شد و ریشه های آن چیست؟» این سوال به مشاور کمک می کند تا تاریخچه مشکلات را بررسی کرده و عوامل اصلی را شناسایی کند.
• «تصور شما از زندگی مشترک و دلایل اصلی تصمیم به طلاق چیست؟» با این پرسش، مشاور دیدگاه های هر یک از طرفین را درباره زندگی مشترک و علت اصلی درخواست طلاق درک می کند تا بفهمد آیا این دلایل قابل حل هستند یا خیر.
• «مهمترین ویژگی های مثبت و منفی همسرتان از دیدگاه شما چیست؟» این سوال به ارزیابی میزان همدلی و درک متقابل زوجین کمک می کند و می تواند نقاط قوت و ضعف رابطه را آشکار سازد.
• «آیا تلاشی برای حل مشکلات داشته اید؟ چه راهکارهایی را امتحان کرده اید؟» پاسخ به این سوال نشان می دهد که زوجین تا چه حد برای حفظ زندگی مشترک تلاش کرده اند و آیا روش های آن ها مؤثر بوده است یا خیر.
• «آینده خود و فرزندانتان را پس از طلاق چگونه متصور می شوید و چه برنامه هایی دارید؟» این سوال به مشاور کمک می کند تا آمادگی روانی زوجین برای زندگی پس از طلاق و میزان مسئولیت پذیری آنها در قبال آینده فرزندان را بسنجد.

صدور گواهی عدم انصراف از طلاق

پس از اتمام جلسات مشاوره، در صورتی که زوجین علی رغم تلاش مشاوران، به سازش نرسیده و همچنان بر تصمیم خود مبنی بر طلاق اصرار داشته باشند، مشاور گواهی «عدم انصراف از طلاق» را صادر می کند. این گواهی برای ثبت دادخواست طلاق توافقی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ضروری است.

مدت اعتبار گواهی: گواهی عدم انصراف از طلاق دارای اعتبار سه ماهه از تاریخ صدور است. زوجین باید در این بازه زمانی، دادخواست طلاق خود را ثبت کنند. در غیر این صورت، گواهی باطل شده و برای ادامه فرآیند باید مجدداً مراحل مشاوره را طی کنند.

در صورتی که زوجین در طول جلسات مشاوره به سازش برسند و تصمیم به ادامه زندگی مشترک بگیرند، پرونده آنها در مرکز مشاوره بایگانی می شود و نیازی به ادامه مراحل طلاق نخواهد بود. این بهترین نتیجه ممکن از جلسات مشاوره است که هدف اصلی قانونگذار نیز بر آن استوار است.

هزینه مشاوره طلاق توافقی

یکی از سوالات متداول زوجین در آستانه طلاق، مربوط به هزینه های مشاوره است. هزینه های مشاوره طلاق توافقی بر اساس تعرفه های مصوب سالیانه قوه قضائیه تعیین می شود و ممکن است هر ساله تغییر کند. این تعرفه معمولاً برای هر جلسه مشاوره به صورت مشخص تعیین می گردد.

در حال حاضر، این مبلغ برای هر جلسه در محدوده حدود ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومان قرار دارد، اما تاکید می شود که این ارقام تقریبی هستند و برای اطلاع دقیق از تعرفه جاری، باید به مراجع رسمی یا سامانه تصمیم مراجعه کرد. نحوه پرداخت هزینه ها نیز معمولاً به توافق زوجین بستگی دارد؛ ممکن است هر یک از زوجین نیمی از هزینه ها را بپردازند یا یکی از طرفین به عهده بگیرد. در صورتی که زوجین تمایل به استفاده از خدمات مشاوران خصوصی داشته باشند، هزینه ها ممکن است متفاوت و بالاتر از تعرفه دولتی باشد.

شرایط خاص در فرآیند مشاوره طلاق توافقی

فرآیند مشاوره طلاق توافقی در برخی شرایط خاص، دارای ملاحظات ویژه ای است که آگاهی از آنها برای زوجین ضروری است.

عدم حضور یکی از زوجین در جلسات مشاوره

مطابق قانون، شرکت هر دو زوج در جلسات مشاوره اجباری است. با این حال، در برخی موارد، امکان حضور فیزیکی یکی از طرفین وجود ندارد. در چنین شرایطی، وکیل دادگستری می تواند به جای زوج غایب در جلسات مشاوره شرکت کند. برای این منظور، لازم است که در وکالت نامه تنظیمی برای وکیل، صراحتاً حق شرکت در جلسات مشاوره و انجام اقدامات مربوطه قید شده باشد. عدم حضور هیچ یک از طرفین یا وکلایشان، منجر به عدم صدور گواهی عدم انصراف از طلاق و در نتیجه، عدم امکان ثبت دادخواست طلاق توافقی خواهد شد. بنابراین، حتی در صورت غیبت یکی از زوجین، حضور نماینده قانونی او ضروری است تا فرآیند قانونی مختل نشود.

مشاوره آنلاین و تلفنی برای ایرانیان خارج از کشور

برای ایرانیان مقیم خارج از کشور که قصد طلاق توافقی دارند، امکان حضور فیزیکی در مراکز مشاوره ایران ممکن نیست. در این موارد، قوه قضائیه و سازمان بهزیستی امکان برگزاری جلسات مشاوره آنلاین یا تلفنی را فراهم آورده اند. زوجین می توانند از طریق هماهنگی با سامانه تصمیم یا مراکز مشاوره تعیین شده، جلسات خود را به صورت از راه دور برگزار کنند. مدارک و الزامات خاصی برای این نوع مشاوره وجود دارد که باید از طریق کنسولگری ایران در کشور محل اقامت یا وب سایت های مربوطه استعلام شود. این تسهیلات به منظور جلوگیری از بروز مشکلات و پیچیدگی های بیشتر برای ایرانیان خارج از کشور در نظر گرفته شده است.

طلاق توافقی در دوران بارداری و نیاز به مشاوره

طلاق توافقی در دوران بارداری بلامانع است و مطابق مواد ۱۱۴۰ و ۱۱۵۳ قانون مدنی، زن می تواند حتی در این دوره از همسر خود جدا شود. با این حال، نیاز به مشاوره در این دوران حتی بیشتر و حساس تر است. ملاحظات خاصی مانند تأثیر طلاق بر سلامت روانی مادر و جنین، و نیز آینده فرزند، ایجاب می کند که مشاوران با دقت و توجه بیشتری به این پرونده ها رسیدگی کنند. مدت عده طلاق در این شرایط، تا پایان دوران بارداری و مدت نفاس ادامه می یابد.

باکره بودن زوجه و اذن پدر در مشاوره

در خصوص طلاق توافقی زوجه باکره، برای شرکت در جلسات مشاوره، نیازی به اذن پدر نیست و زوجه می تواند به صورت مستقل در این جلسات شرکت کند. اما برای ثبت نهایی طلاق زوجه باکره، مطابق قانون، نیاز به ارائه گواهی پزشکی قانونی مبنی بر باکره بودن زوجه است. با این حال، این موضوع تأثیری بر روند و الزامات مشاوره قبل از طلاق ندارد.

راهکارهای غیرمستقیم برای عبور از مرحله مشاوره (تبدیل طلاق)

در برخی موارد، ممکن است یکی از زوجین تمایلی به شرکت در جلسات مشاوره نداشته باشد یا فرآیند مشاوره به هر دلیلی به نتیجه نرسد و گواهی عدم انصراف صادر نشود. در چنین حالتی، زوجین نمی توانند دادخواست طلاق توافقی ثبت کنند. یک راهکار غیرمستقیم برای عبور از این مرحله، ثبت دادخواست طلاق یک طرفه (از سوی زوج یا زوجه) است. پس از ثبت دادخواست طلاق یک طرفه و در مراحل رسیدگی در دادگاه، زوجین می توانند در صورت توافق، درخواست خود را به طلاق توافقی تبدیل کنند. این روش معمولاً پیچیده تر و زمان برتر از مسیر مستقیم طلاق توافقی با مشاوره است، اما می تواند در شرایط خاص به عنوان یک گزینه مورد توجه قرار گیرد.

مزایای حضور در جلسات مشاوره طلاق توافقی

همانطور که پیش تر اشاره شد، مشاوره قبل از طلاق توافقی نه تنها یک الزام قانونی است، بلکه مجموعه ای از مزایای مهم را برای زوجین به همراه دارد که می تواند کیفیت فرآیند جدایی و زندگی پس از آن را به طور چشمگیری بهبود بخشد.

این جلسات به کاهش استرس و اضطراب ناشی از فرآیند جدایی کمک می کند. طلاق، به خودی خود، تجربه ای پر از استرس و تنش است و حضور یک مشاور می تواند فضایی امن برای بیان احساسات و دریافت حمایت فراهم کند. مشاور با ارائه راهکارهای مقابله ای، به زوجین کمک می کند تا با آرامش بیشتری این دوران را پشت سر بگذارند.

یکی دیگر از مزایای مهم، امکان تصمیم گیری شفاف و به دور از هیجانات لحظه ای است. در فضای مشاوره، زوجین فرصت پیدا می کنند تا با نگاهی عقلانی تر به مسائل بنگرند و از تصمیمات عجولانه که ممکن است بعدها پشیمانی به بار آورد، جلوگیری کنند. این فرآیند به آنها کمک می کند تا ابعاد مختلف تصمیم خود را بسنجند و با آگاهی کامل گام بردارند.

مشاوره همچنین به کاهش درگیری ها و تنش های آینده کمک می کند، به ویژه در مورد حضانت و ملاقات فرزندان. با دستیابی به توافقات منصفانه و روشن در حضور مشاور، احتمال بروز اختلافات پس از طلاق به حداقل می رسد و این امر به حفظ آرامش و ثبات روانی فرزندان نیز کمک شایانی می کند. این امر زمینه را برای بهبود کیفیت ارتباط پس از طلاق و امکان هم والدینی مؤثر فراهم می آورد، جایی که والدین علیرغم جدایی، می توانند برای تربیت فرزندان خود همکاری سازنده ای داشته باشند.

در جلسات مشاوره، زوجین درک بهتری از مسئولیت ها و حقوق خود و طرف مقابل پیدا می کنند. این آگاهی، به تنظیم توافق نامه هایی عادلانه تر منجر می شود. همچنین، مشاوره فرصتی برای التیام زخم های عاطفی و پذیرش وضعیت جدید است. مشاور با حمایت های روانی، به زوجین کمک می کند تا با غم و اندوه جدایی کنار بیایند و آمادگی لازم برای شروع فصلی جدید از زندگی خود را کسب کنند.

نکات تکمیلی و توصیه های حقوقی

علاوه بر جنبه های روانشناختی و اجتماعی، طلاق توافقی ابعاد حقوقی پیچیده ای نیز دارد که نیازمند توجه ویژه است. در نظر گرفتن نکات حقوقی می تواند از بروز مشکلات آتی جلوگیری کند.

اهمیت مشاوره حقوقی با وکیل متخصص

اگرچه جلسات مشاوره خانواده در مراکز بهزیستی جنبه روانشناختی و اجتماعی قوی دارند، اما مشاوره حقوقی با یک وکیل متخصص در زمینه طلاق توافقی، پیش از هر گونه اقدام در سامانه تصمیم و دادگاه، از اهمیت بالایی برخوردار است. وکیل متخصص می تواند زوجین را از تمامی حقوق و تکالیف قانونی شان آگاه سازد، به آنها در تنظیم یک توافق نامه جامع و مانع کمک کند و از منافع موکل خود در دادگاه دفاع نماید. حتی اگر زوجین قصد دارند بدون وکیل مراحل طلاق را طی کنند، دریافت یک جلسه مشاوره حقوقی می تواند دیدگاه روشنی از روند پیش رو و چالش های احتمالی به آنها بدهد و از بروز اشتباهات پرهزینه جلوگیری کند.

وکیل متخصص می تواند در تنظیم جزئیات توافقات مربوط به مهریه، نفقه، حضانت و ملاقات فرزندان، اجرت المثل، و تقسیم اموال، به زوجین کمک کند تا این توافقات به صورت قانونی و قابل اجرا باشند و در آینده مورد مناقشه قرار نگیرند. همچنین، حضور وکیل در دادگاه می تواند سرعت رسیدگی به پرونده را افزایش داده و فرآیند را برای زوجین تسهیل کند.

حفظ منافع فرزندان

در هر نوع طلاقی، به ویژه طلاق توافقی، حفظ بهترین منافع فرزندان باید در اولویت قرار گیرد. جلسات مشاوره، چه خانواده و چه حقوقی، ابزارهایی هستند که به زوجین کمک می کنند تا تمرکز خود را بر این اصل اساسی معطوف کنند. توافقات مربوط به حضانت، ملاقات و نفقه فرزندان باید به گونه ای باشد که حداقل آسیب را به آنها وارد کرده و شرایط مناسبی را برای رشد و تربیت آنها فراهم آورد. مشاوران و وکلا می توانند راهکارهایی را پیشنهاد دهند که به هم والدینی مؤثر و حفظ سلامت روانی کودکان پس از جدایی کمک کند.

ملاحظات مربوط به رجوع و اسقاط حق تجدیدنظرخواهی

در فرآیند طلاق، مفاهیم حقوقی مانند رجوع و اسقاط حق تجدیدنظرخواهی وجود دارند که آگاهی از آنها ضروری است. طلاق توافقی معمولاً از نوع طلاق بائن محسوب می شود که در آن، حق رجوع برای زوجین وجود ندارد، مگر در شرایط خاص و با عقد مجدد. در خصوص اسقاط حق تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی نیز، زوجین می توانند با توافق یکدیگر، این حق را از خود سلب کنند تا حکم طلاق به سرعت قطعیت یابد. این موضوع معمولاً در توافق نامه طلاق قید می شود و به تسریع فرآیند کمک می کند. مشورت با وکیل در این زمینه می تواند ابهامات را برطرف کرده و از بروز مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری کند.

نتیجه گیری

پاسخ به این سوال که آیا طلاق توافقی نیاز به مشاوره دارد، یک بله قاطع است. این الزام قانونی که از سال ۱۳۹۷ به اجرا درآمده، فراتر از یک رویه اداری، فرصتی حیاتی برای زوجین است تا با دیدگاهی عمیق و آگاهانه، مسیر جدایی خود را مدیریت کنند. جلسات مشاوره، نه تنها می تواند راهی برای سازش و حفظ بنیان خانواده باشد، بلکه در صورت عدم امکان سازش، به کاهش آسیب های روانی و اجتماعی، مدیریت منصفانه توافقات و آماده سازی زوجین برای فصلی جدید از زندگی کمک شایانی می کند. بهره گیری کامل از این فرصت، همراه با مشاوره حقوقی متخصص، می تواند فرآیند طلاق را با کمترین تنش و بیشترین آگاهی به سرانجام برساند و منافع تمامی اعضای خانواده، به ویژه فرزندان، را حفظ کند. پس، با نگاهی جامع و مسئولانه به این مرحله، می توان گامی مهم در جهت آینده ای بهتر برداشت.

سوالات متداول

مشاوره طلاق توافقی چند جلسه است و چقدر طول می کشد؟

حداقل ۳ تا ۵ جلسه مشاوره برای طلاق توافقی الزامی است. این جلسات معمولاً طی ۴۵ تا ۶۰ روز کاری برگزار می شوند، اما ممکن است بر اساس نظر مشاور و شدت اختلافات، تعداد جلسات افزایش یابد.

آیا بدون شرکت در جلسات مشاوره می توان طلاق توافقی گرفت؟

خیر، از سال ۱۳۹۷، شرکت در جلسات مشاوره خانواده و دریافت گواهی عدم انصراف از طلاق، پیش شرط قانونی برای ثبت دادخواست طلاق توافقی است و بدون آن، دادخواست شما در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت نخواهد شد.

نحوه ثبت نام برای مشاوره طلاق توافقی چگونه است؟

برای ثبت نام باید به سامانه تصمیم (سامانه نوبت دهی طلاق) مراجعه کرده و پس از تکمیل اطلاعات فردی و خانوادگی، وقت اولیه برای مراجعه به مرکز غربالگری و سپس مراکز مشاوره بهزیستی را تعیین کنید.

مدت زمان اعتبار گواهی عدم انصراف از طلاق چقدر است؟

گواهی عدم انصراف از طلاق دارای اعتبار سه ماهه از تاریخ صدور است. در صورت عدم ثبت دادخواست طلاق توافقی در این بازه زمانی، گواهی باطل شده و نیاز به طی مجدد فرآیند مشاوره خواهد بود.

هزینه هر جلسه مشاوره طلاق توافقی چقدر است؟

هزینه مشاوره بر اساس تعرفه های مصوب سالیانه قوه قضائیه تعیین می شود و معمولاً مبلغی در حدود ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومان برای هر جلسه است که می تواند به صورت توافقی بین زوجین پرداخت شود. برای اطلاع دقیق، باید به تعرفه های روز مراجعه کرد.

اگر یکی از زوجین برای مشاوره مراجعه نکند، چه اتفاقی می افتد؟

حضور هر دو زوج در جلسات مشاوره الزامی است. در صورت عدم حضور یکی از طرفین، وکیل او می تواند با داشتن وکالت نامه رسمی که حق شرکت در جلسات مشاوره در آن قید شده باشد، در جلسات حاضر شود. در غیر این صورت، گواهی عدم انصراف صادر نمی شود.

آیا مشاوره آنلاین یا تلفنی برای طلاق توافقی مورد تأیید است؟

بله، برای ایرانیان مقیم خارج از کشور که امکان حضور فیزیکی ندارند، امکان برگزاری جلسات مشاوره آنلاین یا تلفنی از طریق هماهنگی با سامانه تصمیم یا مراکز مشاوره تعیین شده وجود دارد.

چه مواردی در جلسات مشاوره طلاق توافقی مورد بحث قرار می گیرد؟

مشاوران به بررسی ریشه های اصلی مشکلات، الگوهای ارتباطی، وضعیت روانی زوجین، تأثیر طلاق بر فرزندان، و راهکارهای سازش یا مدیریت پیامدهای جدایی می پردازند. سوالاتی پیرامون دلایل تصمیم به طلاق، ویژگی های مثبت و منفی همسر، و برنامه ریزی برای آینده مطرح می شود.