گرفتن سند برای خانه قولنامه ای

چگونه می توان برای خانه ای که با قولنامه خریداری شده، سند رسمی تک برگ دریافت کرد؟ این فرآیند با رعایت قوانین جدید و رویکردهای نوین ثبتی، از طریق سامانه های دولتی و جمع آوری مدارک لازم قابل انجام است و به شما کمک می کند تا مالکیت خود را تثبیت کرده و از مشکلات حقوقی آینده جلوگیری کنید. این راهنمای جامع، تمامی مراحل و نکات کلیدی اخذ سند رسمی برای املاک قولنامه ای را با تمرکز بر آخرین تغییرات قانونی و راهکارهای عملی، گام به گام برای شما تشریح می کند.

عصر پایان قولنامه ها؛ چرا امروز بیش از همیشه به سند رسمی نیاز دارید؟

داشتن سند رسمی مالکیت، سنگ بنای آرامش خاطر و امنیت سرمایه در دنیای املاک است. در گذشته، بسیاری از معاملات به دلیل سادگی و سرعت، با قولنامه انجام می شدند، اما این روش همیشه با ریسک ها و چالش های فراوانی همراه بوده است. امروز، با توجه به تحولات قانونی جدید، ضرورت تبدیل قولنامه به سند رسمی بیش از پیش احساس می شود.

اهمیت داشتن سند رسمی در تثبیت مالکیت و جلوگیری از مشکلات حقوقی بر کسی پوشیده نیست. سند رسمی، تنها مدرکی است که در مراجع قضایی و اداری به صورت مطلق معتبر شناخته شده و از هرگونه شک و شبهه یا ادعای معارض جلوگیری می کند. در مقابل، قولنامه ها به عنوان اسناد عادی، همیشه در معرض تردید، جعل، یا اختلافات بعدی قرار دارند.

قانون جدید «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول» که در تیر ماه ۱۴۰۳ تصویب و به زودی اجرایی خواهد شد، نقطه عطفی در این زمینه است. این قانون بر بی اعتباری قولنامه های ثبت نشده تأکید دارد و مالکان را ملزم می کند تا برای تثبیت مالکیت خود، اقدام به اخذ سند رسمی کنند. این بدان معناست که از تاریخ مشخصی، قولنامه ها فاقد اعتبار قانونی خواهند شد و هرگونه ادعای مالکیت بدون سند رسمی، در مراجع قضایی پذیرفته نخواهد شد. از این رو، زمان برای مالکان املاک قولنامه ای برای تبدیل اسناد عادی خود به سند رسمی تک برگ، بسیار محدود و حیاتی است.

قولنامه چیست و چرا سند رسمی بر آن ارجحیت دارد؟

برای درک اهمیت اخذ سند رسمی، ابتدا باید تفاوت بین قولنامه و سند رسمی را به خوبی بشناسیم. قولنامه یا مبایعه نامه، که اغلب به عنوان سند عادی شناخته می شود، در واقع یک قرارداد کتبی بین خریدار و فروشنده است که در آن توافقات اولیه برای انجام یک معامله ملکی در آینده ثبت می شود. این سند ممکن است در بنگاه املاک یا حتی به صورت دست نویس تنظیم شده باشد و تعهداتی را برای طرفین ایجاد می کند، اما به خودی خود اثبات کننده مالکیت قطعی نیست.

در مقابل، سند رسمی یا سند تک برگ (که امروزه با نام سند کاداستری نیز شناخته می شود)، سندی است که مطابق با تشریفات قانونی در دفاتر اسناد رسمی یا اداره ثبت اسناد و املاک کشور تنظیم و ثبت می گردد. این سند، مالکیت قطعی و غیرقابل انکار فرد را نسبت به ملک اثبات می کند.

مقایسه و تفاوت های کلیدی

• اعتبار قانونی: سند رسمی در تمام مراجع قضایی و اداری به صورت مطلق معتبر است و هیچ کس نمی تواند نسبت به محتوای آن اعتراض کند، مگر با اثبات جعل در دادگاه. قولنامه اما یک سند عادی است و در صورت بروز اختلاف، باید صحت و اصالت آن در دادگاه اثبات شود.
• قابلیت جعل: اسناد رسمی به دلیل ثبت در سامانه های دولتی و داشتن کد رهگیری و پروتکل های امنیتی، تقریباً غیرقابل جعل هستند. قولنامه ها به خصوص انواع دست نویس آن، به راحتی قابل جعل و دستکاری هستند.
• نقل و انتقال: انتقال ملک با سند رسمی، تنها از طریق دفاتر اسناد رسمی و با ثبت در اداره ثبت امکان پذیر است. املاک قولنامه ای بارها به صورت غیررسمی دست به دست می شوند که این امر پیچیدگی های حقوقی و ریسک های فراوانی را به دنبال دارد.
• ریسک کلاهبرداری: با داشتن سند رسمی، خطر کلاهبرداری، فروش ملک به چند نفر (فروش مال غیر)، یا ادعاهای معارض به شدت کاهش می یابد. در معاملات قولنامه ای، این ریسک ها بسیار بالا هستند.
• اخذ تسهیلات: بانک ها و موسسات مالی، تنها در قبال سند رسمی، تسهیلات و وام ملکی پرداخت می کنند.

مزایا و معایب املاک قولنامه ای

تنها مزیت ظاهری املاک قولنامه ای، شاید سرعت و سهولت در معامله و گاهی قیمت پایین تر باشد. اما معایب آن بسیار جدی تر است:

• عدم امنیت مالکیت: اصلی ترین عیب، عدم تضمین قطعی مالکیت است.
• خطر فروش مال غیر: ممکن است ملک قبلاً به شخص دیگری فروخته شده باشد.
• چالش در اثبات مالکیت: در صورت فوت فروشنده یا گم شدن قولنامه های قبلی (زنجیره ایادی)، اثبات مالکیت بسیار دشوار می شود.
• تخلفات ساختمانی: بسیاری از املاک قولنامه ای دارای تخلفات ساختمانی هستند که دریافت پایان کار و سند رسمی را با مشکل مواجه می کند.
• مشکلات حقوقی و قضایی: آمار دعاوی حقوقی مربوط به املاک قولنامه ای در دادگاه ها بسیار بالاست.

با توجه به این توضیحات، روشن است که سند رسمی، نه تنها یک مدرک ساده، بلکه تضمین کننده امنیت سرمایه و آرامش خاطر مالک است.

قانون جدید الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول (مصوب تیر 1403)؛ جزئیات و تأثیر آن بر املاک قولنامه ای

یکی از مهم ترین تحولات حقوقی در حوزه املاک، تصویب قانون جدید الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول در تیر ماه ۱۴۰۳ است. این قانون با هدف ساماندهی بازار مسکن، کاهش کلاهبرداری ها، و افزایش شفافیت در معاملات ملکی به تصویب رسیده و تأثیر شگرفی بر وضعیت املاک قولنامه ای خواهد داشت.

توضیح کامل قانون جدید: هدف، مکانیزم اجرایی و پیامدها

هدف اصلی این قانون، پایان دادن به معاملات غیررسمی و اجباری کردن ثبت تمامی معاملات مربوط به اموال غیرمنقول (مانند زمین، خانه، آپارتمان) در دفاتر اسناد رسمی و سامانه جامع املاک کشور است. بر اساس این قانون، از تاریخ اجرایی شدن آن، قولنامه ها و مبایعه نامه هایی که به صورت عادی (غیررسمی) تنظیم می شوند و در سامانه مخصوص ثبت نشوند، از نظر قانونی فاقد اعتبار خواهند بود. این بدان معناست که این اسناد در هیچ مرجع قضایی یا اداری پذیرفته نخواهند شد و تنها سندی که در دفاتر رسمی به ثبت رسیده باشد، مبنای قانونی مالکیت است.

مکانیزم اجرایی این قانون بر پایه راه اندازی سامانه های الکترونیکی جامع است. سامانه ساغر (sabt.ssaa.ir) به عنوان ابزار اصلی اجرای این قانون معرفی شده است. مالکان املاک قولنامه ای و همچنین طرفین معاملات آتی، موظف اند اطلاعات مربوط به معاملات خود را در این سامانه ثبت کنند. این سامانه امکان استعلام و پیگیری وضعیت ملک را فراهم می آورد و از هرگونه ابهام و سوءاستفاده جلوگیری می کند.

پیامد عدم رعایت این قانون جدی است. مالکان املاکی که قولنامه های خود را ثبت نکنند، در عمل فاقد سند مالکیت معتبر شناخته می شوند و در صورت بروز هرگونه اختلاف، قادر به اثبات مالکیت خود نخواهند بود. این امر به معنای از دست دادن امنیت سرمایه و تحمل ریسک های حقوقی فراوان است.

مهلت های قانونی برای ثبت قولنامه ها و مبایعه نامه های قبلی

بر اساس قانون جدید، مهلت های مشخصی برای ثبت قولنامه ها و مبایعه نامه هایی که پیش از تصویب این قانون تنظیم شده اند، در نظر گرفته شده است. این مهلت ها معمولاً حدود دو سال (تا سال ۱۴۰۶) اعلام شده، اما جزئیات دقیق و تاریخ های نهایی توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اطلاع رسانی خواهد شد. توصیه اکید می شود که مالکان، در سریع ترین زمان ممکن نسبت به ثبت اطلاعات ملک خود در سامانه اقدام کنند، زیرا تأخیر در این فرآیند می تواند به معنای از دست دادن اولویت و مواجهه با مشکلات آتی باشد.

توضیح ماده 147 قانون تعیین تکلیف اراضی (قبل از قانون الزام) و نحوه همپوشانی یا جایگزینی آن با قانون جدید

پیش از تصویب قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول، قانون تعیین تکلیف اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی (معروف به ماده ۱۴۷) از سال ۱۳۹۰ اجرایی شده بود. این قانون به افرادی که ملکشان سابقه ثبتی داشت اما به دلایل مختلف (مانند فوت مالک اولیه، مفقودی اسناد، عدم دسترسی به فروشندگان قبلی) فاقد سند رسمی بودند، اجازه می داد تا با ارائه مدارک مثبته و طی فرآیند اداری در اداره ثبت، برای ملک خود سند تک برگ دریافت کنند. این قانون بدون انقضا بوده و همچنان راهکاری برای برخی موارد خاص به شمار می رود.

قانون جدید الزام به ثبت رسمی معاملات در واقع تکمیل کننده و تقویت کننده اهداف ماده ۱۴۷ است. در حالی که ماده ۱۴۷ بر تعیین تکلیف وضعیت ثبتی املاک موجود فاقد سند تمرکز داشت، قانون جدید بر پیشگیری از ایجاد املاک فاقد سند جدید و اجباری کردن ثبت تمامی معاملات آتی تأکید می کند. بنابراین، در حال حاضر، مالکان املاک قولنامه ای می توانند با مراجعه به سامانه ساغر که در واقع همان سامانه ثبت ملک (sabtemelk.ssaa.ir) است، درخواست خود را بر اساس ماده ۱۴۷ ثبت کنند، اما باید توجه داشت که رویکرد اصلی قانونگذار به سمت ثبت تمامی معاملات و شفافیت حداکثری است. بنابراین، چه از طریق ماده ۱۴۷ و چه با رویکرد جدید قانون الزام، هدف نهایی، تبدیل تمامی قولنامه ها به اسناد رسمی است.

چه املاکی مشمول دریافت سند رسمی از طریق سامانه های دولتی می شوند؟

همه املاک قولنامه ای نمی توانند به سادگی و از طریق سامانه های دولتی سند رسمی دریافت کنند. شرایط و محدودیت هایی برای این امر وجود دارد که متقاضیان باید به آن ها توجه داشته باشند. آشنایی با این شرایط، از هدر رفتن زمان و هزینه جلوگیری می کند.

شرایط عمومی ملک:

• سابقه ثبتی (پلاک ثبتی اصلی): مهمترین شرط، داشتن سابقه ثبتی برای ملک است. یعنی ملک مورد نظر باید پیش از این، در دفاتر املاک اداره ثبت اسناد و املاک به نام شخص یا اشخاصی ثبت شده و دارای پلاک ثبتی مشخصی باشد. اگر ملکی سابقه ثبتی نداشته باشد (مانان در اراضی ملی یا موات)، اخذ سند آن از طریق این قوانین امکان پذیر نیست و نیازمند فرآیندهای پیچیده تر و خاصی است.
• داشتن تصرف (با یا بدون بنا): متقاضی باید تصرف بلامنازع و واقعی بر ملک داشته باشد. این تصرف می تواند به صورت داشتن بنا (خانه، مغازه، آپارتمان) یا حتی تصرف در زمین خالی (مانند دیوارکشی، کاشت درخت) باشد. اثبات تصرف واقعی، یکی از ارکان اصلی در بررسی پرونده توسط هیأت های تعیین تکلیف است.
• عدم وجود معارض (در زمان بررسی): ملک نباید دارای معارض ثبتی باشد. یعنی هیچ شخص یا نهاد دیگری نباید ادعای مالکیت یا حقوقی بر روی آن ملک داشته باشد که در دفاتر رسمی به ثبت رسیده باشد. در صورت وجود معارض، ابتدا باید از طریق مراجع قضایی، مشکل معارض حل و فصل شود.
• خارج از اراضی ملی، دولتی و اوقافی: ملک نباید در اراضی ملی، دولتی یا وقفی قرار گرفته باشد. در خصوص اعیانی (بنای ساخته شده) در اراضی اوقافی، امکان اخذ سند اعیانی (نه عرصه) وجود دارد که دارای قواعد و مراحل خاص خود است. برای اراضی کشاورزی و باغی نیز، تاییدیه جهاد کشاورزی مبنی بر بایر نبودن و عدم مشمولیت اراضی ملی ضروری است.

انواع ملک:

این قانون شامل طیف وسیعی از املاک می شود، از جمله:

• زمین: اعم از زمین های مسکونی (در بافت شهری یا روستایی)، اراضی کشاورزی و باغ.
• خانه کلنگی: خانه های قدیمی که دارای بنا هستند و تصرف بر آن ها واضح است.
• آپارتمان: واحدهای مسکونی یا اداری/تجاری که به صورت قولنامه ای خرید و فروش شده اند. هر واحد آپارتمان می تواند به نسبت قدرالسهم خود از زمین، سند مشاعی دریافت کند.
• واحدهای تجاری: مغازه ها یا واحدهای اداری که با قولنامه خریداری شده اند.

املاک مشاعی:

در صورتی که ملک به صورت مشاع (مشترک) بین چند نفر باشد و صرفاً با قولنامه معامله شده باشد، هر یک از شرکا می توانند برای سهم خود اقدام به دریافت سند رسمی کنند. این امر به معنای دریافت سند تک برگ مشاعی به نسبت سهم هر فرد از کل ملک است. در آپارتمان ها، هر مالک می تواند برای قدرالسهم خود از عرصه (زمین) اقدام به اخذ سند تک برگ مشاعی کند و نیازی به همکاری تمامی همسایگان نیست.

با توجه به قانون جدید، تمامی مالکان املاک قولنامه ای موظف اند به سرعت اقدام به ثبت درخواست سند مالکیت از طریق سامانه های مربوطه کنند. این اقدام نه تنها به تثبیت مالکیت کمک می کند، بلکه از بروز چالش های حقوقی جدی در آینده جلوگیری خواهد کرد.

راهنمای گام به گام دریافت سند برای ملک قولنامه ای در سال 1404

گرفتن سند رسمی برای ملکی که با قولنامه خریداری شده، فرآیندی مرحله ای و قانونی است. برای اینکه این مسیر را با موفقیت طی کنید، لازم است تمامی گام ها را با دقت و پشتکار دنبال نمایید.

گام 1: جمع آوری و تکمیل زنجیره ایادی (قولنامه های قبلی)

اهمیت این مرحله بی بدیل است. شما باید تمامی قولنامه های پشت سر هم را، از آخرین مالک رسمی (فردی که سند رسمی به نام اوست) تا خریدار فعلی (خودتان) جمع آوری کنید. این زنجیره نشان دهنده انتقال مالکیت به صورت پیوسته است.

• راهکار در صورت مفقود شدن قولنامه: اگر یکی از قولنامه ها مفقود شده است، می توانید از طریق شهادت شهود، اقرار فروشندگان قبلی (در صورت دسترسی)، یا ارائه مدارک مثبته ای چون قبوض آب و برق به نام خود یا فروشندگان قبلی، و اثبات تصرف، مالکیت خود را در دادگاه اثبات کنید. پس از دریافت حکم اثبات مالکیت، می توانید فرآیند اخذ سند را ادامه دهید.
• مدارک شناسایی مالکین قبلی: در صورت امکان، کپی مدارک شناسایی (شناسنامه و کارت ملی) مالکین قبلی نیز مورد نیاز خواهد بود.
• گواهی انحصار وراثت: اگر فروشنده یا یکی از مالکین قبلی فوت کرده باشد، ارائه گواهی انحصار وراثت و مدارک هویتی تمامی وراث، الزامی است.

گام 2: تهیه نقشه UTM و گواهی تعیین مختصات توسط کارشناس رسمی

نقشه UTM (Universal Transverse Mercator) نقشه ای دقیق است که موقعیت مکانی ملک شما را با مختصات جهانی مشخص می کند. این نقشه برای انطباق ملک با سیستم کاداستر کشور و جلوگیری از هرگونه تعارض با املاک مجاور حیاتی است.

• چرا نقشه UTM؟ دقت بالای این نقشه ها، امکان شناسایی دقیق مرزها و ابعاد ملک را فراهم می کند و از بروز اختلافات آتی جلوگیری می نماید.
• نحوه انتخاب کارشناس: تهیه این نقشه باید توسط کارشناس رسمی نقشه برداری دارای پروانه معتبر از نظام مهندسی یا کارشناس رسمی دادگستری انجام شود.
• جزئیات برای انواع ملک:
  • زمین خالی: مختصات گوشه های زمین بر اساس نقشه های تفکیکی منطقه یا دیوارهای موجود در املاک مجاور تعیین می شود.
  • خانه کلنگی/آپارتمان/باغ/تجاری: نقشه برداری از عرصه (زمین) ملک و دیوارهای موجود انجام شده و ابعاد و مساحت دقیق بنا (در صورت وجود) مشخص می گردد.
• اهمیت تعیین پلاک ثبتی اصلی و فرعی: کارشناس ثبتی با استفاده از بانک اطلاعات کاداستر، پلاک ثبتی اصلی و فرعی ملک را استخراج و در نقشه قید می کند.

گام 3: ثبت درخواست آنلاین در سامانه ثبت ملک (sabtemelk.ssaa.ir) یا سامانه ساغر

با آماده شدن مدارک، زمان ثبت درخواست آنلاین فرا می رسد. این مرحله از طریق سامانه یکپارچه ثبت اسناد و املاک کشور انجام می شود.

• آموزش گام به گام ورود به سامانه:
  1. به نشانی

     https://sabtemelk.ssaa.ir

     مراجعه کنید.

  2. گزینه درخواست پذیرش جدید را انتخاب نمایید.
  3. توافقنامه را مطالعه و تیک حائز شرایط درج شده می باشم را فعال کنید.
• تکمیل تقاضانامه آنلاین: اطلاعات مربوط به متقاضی، ملک، و معامله را با دقت در فیلدهای الزامی (که با ستاره مشخص شده اند) وارد کنید.
• بارگذاری مدارک: کپی اسکن شده تمامی مدارک (شناسنامه، کارت ملی، قولنامه ها، نقشه UTM) را با فرمت و حجم مجاز (معمولاً JPG/PNG و حداکثر ۱۵۰ کیلوبایت برای هر فایل) بارگذاری نمایید.
• پرداخت هزینه اولیه: هزینه اولیه ثبت درخواست (مبلغ به روز شده در سال ۱۴۰۴، حدود ۱۸۵ هزار تومان) را به صورت آنلاین پرداخت کنید.

گام 4: ارسال مدارک فیزیکی از طریق پست سفارشی

پس از ثبت درخواست آنلاین و پرداخت هزینه، باید مدارک فیزیکی را از طریق پست به اداره ثبت مربوطه ارسال کنید.

• پرینت تقاضانامه تکمیل شده که امضا و اثر انگشت شما بر روی آن ثبت شده است.
• کپی برابر اصل تمامی مدارک بارگذاری شده: شناسنامه، کارت ملی، کلیه قولنامه های زنجیره ایادی، نقشه UTM و گواهی تعیین مختصات.
• تمامی این مدارک را در یک پاکت قرار داده و از طریق پست سفارشی به آدرس اداره ثبت مربوطه ارسال کنید. حتماً کد رهگیری ۲۰ رقمی پستی را دریافت کرده و آن را برای پیگیری های بعدی نزد خود نگه دارید.

گام 5: پیگیری وضعیت پرونده و بازدید کارشناس اداره ثبت

پس از ارسال مدارک پستی، باید به صورت مداوم وضعیت پرونده خود را پیگیری کنید.

• نحوه پیگیری آنلاین: با استفاده از کد رهگیری پستی و کد ملی خود می توانید وضعیت پرونده را در سامانه پیگیری نمایید.
• اهمیت پیامک های سامانه: تمامی اطلاع رسانی ها از جمله تشکیل پرونده، نیاز به نقص مدارک، و زمان بازدید کارشناس از طریق پیامک به شماره موبایل شما ارسال خواهد شد.
• بازدید میدانی کارشناس و تهیه گزارش تصرف: کارشناس اداره ثبت برای بررسی وضعیت فیزیکی ملک و احراز تصرف واقعی شما، از محل بازدید خواهد کرد. اثبات تصرف، به خصوص از طریق قبوض آب، برق، گاز و عوارض شهرداری به نام متقاضی، نقش مهمی در تأیید درخواست دارد.

گام 6: بررسی در هیأت سه نفره تعیین تکلیف و صدور رأی

پرونده شما پس از تکمیل بررسی های کارشناسی، در هیأت سه نفره تعیین تکلیف اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی بررسی می شود. این هیأت مسئول تأیید یا رد درخواست صدور سند است.

• نقش هیأت: هیأت با توجه به مدارک، گزارش کارشناس و سایر شواهد، رأی مثبت یا منفی صادر می کند.
• معیارهای تصمیم گیری: احراز مالکیت، عدم وجود معارض، صحت مدارک، و اثبات تصرف از جمله معیارهای اصلی است.
• صدور رأی مثبت/منفی: در صورت رأی مثبت، مراحل صدور سند ادامه می یابد و در صورت رأی منفی، می توانید اعتراض کنید.

گام 7: پرداخت هزینه های نهایی و صدور سند تک برگ

پس از تأیید هیأت و نهایی شدن مراحل اداری، هزینه های نهایی باید پرداخت شود.

• اعلام نهایی هزینه ها: این هزینه ها شامل مالیات نقل و انتقال، عوارض شهرداری یا بخشداری، و هزینه چاپ سند است که به شما اطلاع داده خواهد شد.
• حضور در دفترخانه اسناد رسمی: در برخی موارد، ممکن است نیاز به حضور در دفترخانه اسناد رسمی برای امضای نهایی و انتقال سند باشد.
• دریافت سند تک برگ: پس از پرداخت تمامی هزینه ها، سند تک برگ به نام شما صادر و به آدرس پستی شما ارسال می شود یا می توانید به صورت حضوری از اداره ثبت دریافت کنید.

چک لیست مدارک لازم برای گرفتن سند ملک قولنامه ای

تهیه دقیق و کامل مدارک یکی از حساس ترین مراحل در فرآیند اخذ سند رسمی برای املاک قولنامه ای است. کوچکترین نقص یا اشتباه در این مرحله می تواند روند کار را با تأخیر مواجه کند. در ادامه، چک لیستی از مدارک ضروری ارائه شده است:

دسته مدارک	مدارک مورد نیاز	توضیحات
مدارک هویتی متقاضی (خریدار)	تصویر (کپی برابر اصل) صفحه اول شناسنامه تصویر (کپی برابر اصل) کارت ملی	–
مدارک هویتی فروشنده/ورثه	تصویر (کپی برابر اصل) شناسنامه و کارت ملی فروشنده یا مالکین قبلی گواهی انحصار وراثت (در صورت فوت فروشنده یا یکی از مالکین قبلی) مدارک هویتی وراث (در صورت نیاز)	–
مدارک اثبات مالکیت (قولنامه ها)	اصل یا کپی برابر اصل قولنامه ها (زنجیره ایادی) تمام قولنامه های مربوط به نقل و انتقالات از آخرین مالک رسمی تا خریدار فعلی قولنامه حاوی کد رهگیری (در صورت وجود)	در صورت مفقودی، نیاز به اثبات مالکیت در دادگاه است.
مدارک فنی ملک	نقشه UTM و گواهی تعیین مختصات توسط کارشناس رسمی (نظام مهندسی یا دادگستری) شماره پلاک ثبتی اصلی و فرعی	مهمترین مدرک برای تعیین دقیق موقعیت و حدود ملک.
مدارک اثبات تصرف	قبوض آب، برق، گاز، تلفن (به نام متقاضی یا مالکین قبلی) عوارض شهرداری/بخشداری (به نام متقاضی یا مالکین قبلی) مدارک مربوط به مجوز ساخت یا پایان کار (در صورت وجود بنا)	برای اثبات تصرف بلامنازع و واقعی ملک.
سایر مدارک (در صورت لزوم)	وکالتنامه (در صورت اقدام توسط وکیل) رأی دادگاه (در صورت اثبات مالکیت یا حل اختلاف)	–

نکته مهم: تمامی مدارک باید به صورت کپی برابر اصل شده (توسط دفاتر اسناد رسمی یا اداره ثبت) آماده و به همراه پرینت تقاضانامه امضا و اثر انگشت شده، از طریق پست سفارشی به اداره ثبت مربوطه ارسال شوند. همچنین، در مرحله آنلاین، باید اسکن با کیفیت و کم حجم (حداکثر ۱۵۰ کیلوبایت) از این مدارک بارگذاری گردد.

هزینه های گرفتن سند برای ملک قولنامه ای در سال 1404 و عوامل مؤثر

دریافت سند رسمی برای ملک قولنامه ای، مستلزم پرداخت هزینه های مختلفی است که از مراحل اولیه تا صدور نهایی سند، متقاضی باید آن ها را پرداخت کند. آگاهی از این هزینه ها به برنامه ریزی مالی شما کمک می کند.

هزینه های اصلی شامل موارد زیر است:

• هزینه تهیه نقشه UTM و گواهی تعیین مختصات: این هزینه بسته به نوع ملک (زمین، آپارتمان، تجاری)، متراژ، منطقه و تعرفه کارشناس رسمی (نظام مهندسی یا دادگستری) متغیر است. در سال ۱۴۰۴، این هزینه می تواند از حدود ۱ تا ۳ میلیون تومان یا بیشتر باشد.
• هزینه استعلام پلاک ثبتی و تعیین پلاک اصلی و فرعی: اگر پلاک ثبتی در قولنامه مشخص نباشد، کارشناس رسمی باید آن را استخراج کند که این مرحله نیز هزینه دارد و می تواند از ۷۰۰ هزار تا ۲ میلیون تومان متغیر باشد.
• هزینه ثبت نام در سامانه: مبلغ ثابتی است که به صورت آنلاین به حساب سازمان ثبت اسناد و املاک کشور واریز می شود (در سال ۱۴۰۴ حدود ۱۸۵ هزار تومان).
• هزینه پستی: برای ارسال مدارک فیزیکی از طریق پست سفارشی، مبلغی حدود ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان باید پرداخت شود.
• هزینه بازدید کارشناس و کارمزد اداره ثبت: پس از ارسال مدارک، کارشناس اداره ثبت برای بازدید میدانی از ملک اعزام می شود و کارمزد مربوط به این بازدید و بررسی پرونده توسط هیأت تعیین تکلیف دریافت می شود که معمولاً بر اساس ارزش منطقه ای ملک تعیین می گردد.
• مالیات نقل و انتقال: در صورت لزوم و بسته به شرایط معامله، مالیات نقل و انتقال ملک باید پرداخت شود.
• هزینه عوارض شهرداری/بخشداری: بدهی های مربوط به عوارض نوسازی، پسماند، یا سایر عوارض محلی باید تسویه شود. در صورت وجود تخلفات ساختمانی و نیاز به اخذ پایان کار، جریمه های شهرداری نیز به این هزینه ها اضافه خواهد شد که می تواند مبلغ قابل توجهی باشد.
• هزینه چاپ سند: مبلغ نهایی برای چاپ سند تک برگ.

عوامل مؤثر بر هزینه ها:

• موقعیت و نوع ملک: هزینه نقشه برداری و عوارض بسته به اینکه ملک در شهر، روستا، بافت فرسوده یا مناطق خاص باشد، متفاوت است.
• متراژ و ارزش ملک: هرچه متراژ و ارزش ملک بالاتر باشد، برخی از هزینه ها (مانند عوارض و مالیات) نیز افزایش می یابد.
• کامل بودن مدارک: اگر مدارک ناقص باشند یا نیاز به اثبات مالکیت در دادگاه باشد، هزینه های حقوقی و دادرسی نیز اضافه خواهد شد.
• وجود تخلفات ساختمانی: در صورت وجود خلافی، پرداخت جریمه و طی مراحل اداری برای اخذ پایان کار، هزینه های قابل توجهی را به همراه خواهد داشت.

با توجه به قیمت رو به رشد املاک، به تأخیر انداختن اخذ سند تک برگ به دلیل هزینه ها، منطقی به نظر نمی رسد. هزینه های اخذ سند در مقابل ارزش تضمین شده ملک، معمولاً ناچیز است.

مدت زمان گرفتن سند برای ملک قولنامه ای؛ چقدر باید منتظر بمانید؟

تعیین یک بازه زمانی دقیق برای گرفتن سند ملک قولنامه ای دشوار است، زیرا این فرآیند تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. با این حال، می توان یک تخمین کلی ارائه داد.

عوامل مؤثر بر زمان بندی:

• کامل بودن و صحت مدارک: مهمترین عامل، کامل بودن و بدون نقص بودن مدارک ارسالی است. هرگونه نقص یا نیاز به استعلامات بیشتر، زمان پرونده را به شدت افزایش می دهد.
• عدم وجود معارض: اگر ملک دارای معارض یا ادعای شخص ثالث باشد، پرونده به مسیر قضایی کشیده شده و ممکن است سال ها به طول بینجامد.
• حجم کاری ادارات ثبت: میزان درخواست ها در اداره ثبت مربوطه و نیروی انسانی موجود برای رسیدگی به پرونده ها، بر سرعت فرآیند تأثیرگذار است. با توجه به الزام قانونی جدید برای ثبت قولنامه ها، انتظار می رود حجم کاری ادارات افزایش یابد.
• نوع و شرایط ملک: پرونده های مربوط به زمین های خالی (بدون بنا) که اثبات تصرف در آن ها دشوارتر است، معمولاً زمان بیشتری نیاز دارند. در مقابل، خانه های کلنگی یا آپارتمان هایی که تصرف در آن ها واضح است، سریع تر رسیدگی می شوند.
• پیچیدگی زنجیره ایادی: اگر زنجیره قولنامه ها طولانی یا ناقص باشد، زمان بیشتری برای بررسی و احراز مالکیت نیاز است.
• تخلفات ساختمانی: وجود تخلفات و نیاز به اخذ پایان کار، می تواند زمان زیادی را به فرآیند اضافه کند.

بازه زمانی تقریبی:

به طور کلی، این فرآیند می تواند از چند ماه (مثلاً ۶ ماه) تا بیش از یک سال و حتی دو سال طول بکشد. در برخی موارد پیچیده که نیاز به پیگیری های قضایی یا حل معارض است، این زمان می تواند به مراتب بیشتر شود.

نکات برای تسریع فرآیند:

• دقت در جمع آوری مدارک: از همان ابتدا تمامی مدارک را با دقت و کامل تهیه کنید و از برابر اصل بودن آن ها اطمینان حاصل نمایید.
• پیگیری مستمر: به صورت مداوم وضعیت پرونده خود را از طریق سامانه پیگیری کنید و به پیامک های ارسالی توجه داشته باشید. در صورت نیاز، حضوری به اداره ثبت مراجعه کنید.
• مشورت با متخصصین: در صورت بروز هرگونه ابهام یا مشکل، از مشاوره حقوقی با وکلای متخصص در امور ملکی استفاده کنید.

با توجه به قانون جدید و لزوم ثبت هرچه سریع تر قولنامه ها، مالکان باید با جدیت و بدون فوت وقت، برای اخذ سند رسمی اقدام کنند تا از تبعات قانونی آتی در امان بمانند.

چالش های احتمالی در مسیر اخذ سند و راه حل های حقوقی آن

مسیر گرفتن سند برای ملک قولنامه ای، همیشه هموار نیست و ممکن است با چالش های مختلفی روبرو شوید. آگاهی از این چالش ها و راه حل های حقوقی آن ها، می تواند به شما در مدیریت بهتر فرآیند و تصمیم گیری آگاهانه کمک کند.

1. فوت فروشنده/مالکین قبلی:
   • چالش: در صورت فوت فروشنده اصلی یا یکی از مالکین قبلی در زنجیره ایادی، ممکن است وراث آن ها همکاری لازم را برای تکمیل فرآیند سند انجام ندهند یا اصلا از وجود ملک بی اطلاع باشند.
   • راه حل: ابتدا باید گواهی انحصار وراثت را تهیه کنید. سپس می توانید از طریق دادگاه، دعوای الزام وراث به تنظیم سند رسمی را مطرح کنید. در این حالت، دادگاه پس از بررسی مدارک، وراث را ملزم به همکاری می کند و در صورت عدم حضور آن ها، نماینده دادگاه می تواند به جای آن ها اقدامات لازم را انجام دهد.
2. گم شدن قولنامه های قبلی/عدم دسترسی به ایادی:
   • چالش: مفقود شدن یک یا چند قولنامه در زنجیره ایادی یا عدم دسترسی به فروشندگان قبلی، اثبات مالکیت را دشوار می کند.
   • راه حل: می توانید با ارائه مدارک و شواهد دیگر مانند شهادت شهود (در صورت وجود)، قبوض آب و برق و گاز به نام خود یا فروشندگان قبلی، گواهی عدم حضور در طرح ها، و اثبات تصرف طولانی مدت، دعوای اثبات مالکیت در دادگاه را مطرح کنید. پس از دریافت حکم قطعی، می توانید با این حکم به اداره ثبت مراجعه نمایید.
3. ابهام یا عدم وجود پلاک ثبتی:
   • چالش: در برخی قولنامه های قدیمی، پلاک ثبتی ملک به درستی قید نشده یا اصلاً وجود ندارد.
   • راه حل: باید از یک کارشناس رسمی نقشه برداری یا امور ثبتی کمک بگیرید تا با تهیه نقشه UTM و استخراج اطلاعات از بانک کاداستر کشور، پلاک ثبتی اصلی و فرعی ملک را شناسایی و تعیین کند.
4. تخلفات ساختمانی و عدم پایان کار:
   • چالش: بسیاری از املاک قولنامه ای، به خصوص آپارتمان ها یا خانه های کلنگی، دارای تخلفات ساختمانی (مانند اضافه بنا، عدم رعایت اصول شهرسازی، عدم تأمین پارکینگ) هستند که مانع از صدور پایان کار می شود. بدون پایان کار، اداره ثبت برای ملک سند رسمی صادر نمی کند.
   • راه حل: ابتدا باید به شهرداری مراجعه کرده و با پرداخت جریمه های مربوطه یا رفع تخلفات، نسبت به اخذ گواهی پایان کار اقدام کنید. در صورت عدم همکاری فروشنده، می توانید دعوای الزام به اخذ پایان کار و تنظیم سند رسمی را در دادگاه مطرح کنید.
5. وجود معارض یا ادعای اشخاص ثالث:
   • چالش: اگر شخص یا نهاد دیگری (مانند منابع طبیعی، اوقاف، دولت) بر روی ملک شما ادعای مالکیت یا حقوقی داشته باشد، فرآیند اخذ سند متوقف می شود.
   • راه حل: باید ابتدا از طریق مراجع قضایی، مشکل معارض را حل و فصل کنید و حکم رفع معارض را دریافت نمایید. این فرآیند ممکن است طولانی و پیچیده باشد و نیاز به وکیل متخصص دارد.
6. ملک در طرح های عمرانی شهرداری/منابع طبیعی/جهاد کشاورزی:
   • چالش: اگر ملک در طرح های عمرانی دولتی یا شهرداری قرار گرفته باشد، یا جزو اراضی ملی، دولتی، یا وقفی شناخته شود، اخذ سند آن با چالش جدی روبرو خواهد شد. برای اراضی کشاورزی و باغی، نیاز به تأییدیه جهاد کشاورزی است.
   • راه حل: باید از طریق استعلامات لازم، وضعیت کاربری ملک را بررسی کنید. در برخی موارد (مانند اراضی اوقافی)، امکان اخذ سند برای اعیانی (بنا) وجود دارد نه عرصه (زمین).
7. عدم همکاری سایر مالکین مشاع (در آپارتمان ها یا زمین های مشترک):
   • چالش: در املاک مشاعی (مانند آپارتمان ها)، ممکن است سایر مالکین تمایلی به همکاری برای اخذ سند رسمی نداشته باشند.
   • راه حل: خوشبختانه، طبق قانون تعیین تکلیف و همچنین رویکرد جدید قانون الزام، هر مالک سهم مشاعی می تواند به صورت انفرادی برای سهم خود از عرصه (زمین) سند تک برگ مشاعی دریافت کند و نیازی به همکاری دیگران نیست.
8. مغایرت متراژ واقعی با قولنامه:
   • چالش: پس از نقشه برداری UTM، ممکن است متراژ واقعی ملک با آنچه در قولنامه قید شده، تفاوت داشته باشد.
   • راه حل: اداره ثبت سند را بر اساس متراژ واقعی صادر می کند. اگر اختلاف متراژ قابل توجه باشد و به ضرر شما باشد، می توانید از طریق دادگاه دعوای مطالبه ما به التفاوت ثمن یا فسخ معامله را علیه فروشنده مطرح کنید.

در مواجهه با هر یک از این چالش ها، مشاوره با وکیل متخصص امور ملکی و ثبتی، بهترین و کارآمدترین راهکار است. یک وکیل مجرب می تواند با بررسی دقیق پرونده و مدارک شما، بهترین مسیر قانونی را برای حل مشکل و اخذ سند رسمی ارائه دهد.

پیگیری آنلاین وضعیت درخواست سند از طریق سامانه ثبت من (My.ssaa.ir)

یکی از تسهیلات مهمی که سازمان ثبت اسناد و املاک کشور برای متقاضیان فراهم کرده، امکان پیگیری آنلاین وضعیت درخواست سند از طریق سامانه ثبت من به نشانی

my.ssaa.ir

است. این سامانه به شما کمک می کند تا بدون نیاز به مراجعه حضوری مکرر، از آخرین وضعیت پرونده خود مطلع شوید.

مراحل پیگیری استعلام الکترونیک ملک در سامانه ثبت من:

1. ورود به سامانه: ابتدا به وب سایت

   my.ssaa.ir

   مراجعه کنید.

2. ورود با کد ملی: برای ورود به سامانه، نیاز به کد ملی و رمز عبور خواهید داشت. اگر قبلاً ثبت نام نکرده اید، باید ابتدا در این سامانه ثبت نام کنید.
3. انتخاب بخش پیگیری: پس از ورود به داشبورد کاربری، بخش مربوط به پیگیری وضعیت درخواست یا پیگیری پرونده را انتخاب کنید.
4. وارد کردن اطلاعات: در این مرحله، باید کد رهگیری ۲۰ رقمی پستی که در زمان ارسال مدارک فیزیکی دریافت کرده اید و یا شماره پرونده که پس از تشکیل پرونده در اداره ثبت به شما داده شده است، را وارد نمایید.
5. مشاهده وضعیت: پس از وارد کردن اطلاعات، سامانه آخرین وضعیت پرونده شما را نمایش خواهد داد. این وضعیت می تواند شامل تشکیل پرونده، در حال بررسی کارشناس، نیاز به رفع نقص مدارک، اعلام جهت بازدید، صدور رأی هیأت، یا آماده صدور سند باشد.

نکات مهم در استفاده از سامانه ثبت من:

• پیامک های اطلاع رسانی: سامانه ثبت من، تمامی مراحل و تغییرات وضعیت پرونده را از طریق پیامک به شماره موبایل ثبت شده شما اطلاع می دهد. بنابراین، فعال بودن شماره موبایل و بررسی منظم پیامک ها ضروری است.
• دقت در کد رهگیری: کد رهگیری پستی و شماره پرونده، کلید اصلی پیگیری است. آن ها را با دقت نگهداری کنید.
• رفع نقص مدارک: اگر سامانه، نیاز به رفع نقص مدارک را اعلام کرد، سریعاً نسبت به تکمیل و ارسال مدارک اقدام نمایید تا روند پرونده متوقف نشود.
• تماس با اداره ثبت: در صورتی که پس از پیگیری آنلاین، ابهامی برایتان باقی ماند یا نیاز به اطلاعات بیشتری داشتید، می توانید با اداره ثبت مربوطه تماس بگیرید یا در صورت لزوم، حضوری مراجعه کنید.

استفاده از سامانه ثبت من، فرآیند اخذ سند را شفاف تر و دسترس پذیرتر کرده و به مالکان این امکان را می دهد که با اطمینان بیشتری مراحل قانونی را طی کنند.

جمع بندی نهایی و توصیه های کلیدی

گرفتن سند رسمی برای ملک قولنامه ای، فراتر از یک رویه اداری ساده، یک سرمایه گذاری حیاتی برای تضمین امنیت مالی و آرامش خاطر شماست. در عصری که قوانین ملکی به سمت شفافیت حداکثری و الزام به ثبت رسمی معاملات پیش می روند، داشتن سند تک برگ برای هر ملکی، از ضروریات بلامنازع محسوب می شود. قانون جدید «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول» (مصوب تیر ۱۴۰۳)، زنگ هشدار جدی را برای تمامی مالکان املاک قولنامه ای به صدا درآورده است. این قانون، به صراحت بر بی اعتبار شدن قولنامه های ثبت نشده تأکید می کند و فرصتی محدود برای ساماندهی این اسناد فراهم می آورد.

همانطور که در این راهنمای جامع شرح داده شد، فرآیند اخذ سند رسمی برای خانه قولنامه ای شامل مراحل مشخصی است که از جمع آوری دقیق زنجیره ایادی و تهیه نقشه UTM تا ثبت آنلاین درخواست در سامانه های دولتی و پیگیری های اداری، همگی نیازمند دقت، صبر و آگاهی کامل هستند. هر یک از این گام ها، نقش تعیین کننده ای در موفقیت و سرعت پرونده شما ایفا می کنند.

توصیه های کلیدی:

• اقدام فوری: با توجه به الزام قانونی جدید، هرگونه تأخیر در ثبت درخواست سند، می تواند به از دست دادن حقوق مالکیت و مواجهه با مشکلات حقوقی جدی منجر شود. سریعاً برای ثبت نام در سامانه اقدام کنید.
• دقت در مدارک: کوچکترین نقص در مدارک، به ویژه در زنجیره قولنامه ها و نقشه های فنی، می تواند فرآیند را طولانی و پیچیده کند. تمامی اسناد را به دقت تهیه و برابر اصل نمایید.
• پیگیری مستمر: پرونده خود را به صورت آنلاین از طریق سامانه «ثبت من» پیگیری کرده و به پیامک های ارسالی توجه کنید.
• مشورت با متخصصین: در صورت بروز هرگونه ابهام، چالش یا پیچیدگی حقوقی، حتماً از مشاوره با وکلای متخصص در امور ملکی و ثبتی بهره مند شوید. تجربه و دانش آن ها می تواند مسیر را برای شما هموارتر کند.
• اثبات تصرف: در صورت امکان، از طریق دیوارکشی، اخذ مجوز ساخت یا نصب کنتورهای آب و برق، تصرف خود را بر ملک اثبات کنید.

در نهایت، سند رسمی، نه تنها یک برگه کاغذ، بلکه نماد امنیت سرمایه، آرامش خاطر و تثبیت کامل حقوق مالکیت شماست. با اقدام به موقع و آگاهانه، آینده ملکی خود را تضمین کنید.

سوالات متداول

آیا برای آپارتمان قولنامه ای هم می توان سند گرفت؟

بله، قانون تعیین تکلیف اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی (ماده ۱۴۷) و قانون جدید الزام به ثبت معاملات اموال غیر منقول، شامل آپارتمان های قولنامه ای نیز می شود. هر مالک آپارتمان می تواند به نسبت قدرالسهم خود از عرصه (زمین) اقدام به دریافت سند تک برگ مشاعی کند.

اگر فروشنده فوت کرده باشد، وراث چطور باید اقدام کنند؟

در صورت فوت فروشنده، ابتدا باید گواهی انحصار وراثت او تهیه شود. سپس، ورثه متقاضی یا وکیل قانونی آن ها می توانند با ارائه گواهی انحصار وراثت و مدارک هویتی خود و قولنامه های مربوطه، اقدام به ثبت درخواست سند نمایند. در صورت عدم همکاری سایر وراث، می توان از طریق مراجع قضایی دعوای الزام به تنظیم سند رسمی را مطرح کرد.

قولنامه بدون کد رهگیری معتبر است؟ (با توجه به قانون جدید)

قولنامه های بدون کد رهگیری، به عنوان سند عادی، تا پیش از اجرایی شدن کامل قانون جدید «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول»، معتبر بودند اما پس از اجرای کامل این قانون در تیر ماه ۱۴۰۳ و مهلت های تعیین شده، قولنامه های ثبت نشده (چه با کد رهگیری و چه بدون آن) فاقد اعتبار قانونی در مراجع قضایی و اداری خواهند شد. بنابراین، لازم است هرچه سریع تر برای ثبت آن در سامانه ساغر اقدام کنید.

مدت زمان دقیق دریافت سند چقدر است؟

مدت زمان دقیق دریافت سند به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله کامل بودن مدارک، عدم وجود معارض، حجم کاری ادارات ثبت و نوع ملک. به طور کلی، این فرآیند می تواند از ۶ ماه تا بیش از یک سال طول بکشد.

آیا برای زمین خالی بدون بنا هم سند می دهند؟

بله، برای زمین خالی بدون بنا نیز می توان درخواست سند داد، اما فرآیند آن ممکن است کمی دشوارتر و زمان برتر باشد، به خصوص در اثبات تصرف. توصیه می شود در صورت امکان، با اقداماتی مانند دیوارکشی و اخذ مجوزهای لازم، تصرف خود را بر ملک مستحکم کنید.

نقش جهاد کشاورزی در اخذ سند برای باغ و اراضی کشاورزی چیست؟

برای اراضی کشاورزی و باغی، استعلام از جهاد کشاورزی برای اطمینان از اینکه ملک جزو اراضی ملی، دولتی یا موات نبوده و همچنین برای بررسی کاربری آن، ضروری است. این استعلام ها توسط هیأت تعیین تکلیف واحد ثبتی در طول فرآیند رسیدگی به پرونده انجام می شود.

آیا اصل قولنامه برای ارسال به اداره ثبت لازم است یا کپی برابر اصل؟

برای ارسال مدارک فیزیکی از طریق پست، باید «کپی برابر اصل» تمامی قولنامه ها و سایر مدارک هویتی را ارسال کنید. اصل مدارک در مراحل بعدی و در صورت لزوم جهت تطبیق، توسط کارشناس اداره ثبت رویت خواهد شد.

هزینه حدودی سند گرفتن برای یک ملک 50 متری چقدر است؟

هزینه های اخذ سند شامل نقشه UTM، استعلام پلاک ثبتی، هزینه های اداری ثبت، عوارض شهرداری و مالیات است. این هزینه ها بسته به موقعیت ملک و نوع آن (آپارتمان، زمین، خانه کلنگی) متغیر خواهد بود. برای یک ملک ۵۰ متری، این هزینه ها مجموعاً می تواند از چند میلیون تومان تا ارقام بالاتری متغیر باشد. توصیه می شود برای برآورد دقیق تر، با کارشناس رسمی مشورت کنید.

چگونه می توانم پلاک ثبتی ملک قولنامه ای خود را پیدا کنم؟

اگر پلاک ثبتی اصلی و فرعی در قولنامه شما قید نشده باشد، باید از یک کارشناس رسمی نقشه برداری یا امور ثبتی کمک بگیرید. این کارشناسان با تهیه نقشه UTM و دسترسی به بانک اطلاعات کاداستر کشور، می توانند پلاک ثبتی دقیق ملک شما را استخراج و در فرم های مربوطه قید کنند.

اگر ملک من تخلف ساختمانی داشته باشد، باز هم می توانم سند بگیرم؟

خیر، در صورت وجود تخلفات ساختمانی (مانند اضافه بنا یا عدم رعایت ضوابط شهرسازی) که مانع از صدور گواهی پایان کار شده اند، ابتدا باید نسبت به رفع تخلفات یا پرداخت جریمه های مربوطه به شهرداری اقدام و گواهی پایان کار را اخذ کنید. پس از آن می توانید برای سند رسمی اقدام نمایید. در صورت عدم همکاری سازنده یا فروشنده، می توانید از طریق دادگاه دعوای الزام به اخذ پایان کار و تنظیم سند رسمی را مطرح کنید.