فرودگاه پیام البرز: هر آنچه باید بدانید (Payam Airport)
آشنایی با فرودگاه پیام در استان البرز Payam International Airport
فرودگاه بین المللی پیام در استان البرز، دروازه ای استراتژیک و چندمنظوره برای حمل و نقل هوایی، توسعه اقتصادی و فناوری اطلاعات کشور به شمار می رود. این مجموعه با قرارگیری در موقعیتی کلیدی و ارائه خدمات متنوع پروازی، آموزشی و صنعتی، نقشی محوری در گسترش زیرساخت های ملی ایفا می کند. فرودگاه پیام نه تنها یک پایانه پروازی است، بلکه با میزبانی منطقه ویژه اقتصادی و قطب های فناوری اطلاعات، به یکی از مراکز مهم توسعه ای در ایران تبدیل شده است.
این فرودگاه که از سال 1371 با اهداف اولیه حمل و نقل بار هوایی و پستی بنیان گذاشته شد، اکنون به یک مرکز جامع تبدیل گشته است. اهمیت استراتژیک آن، به ویژه نزدیکی به پایتخت و دسترسی آسان، آن را به گزینه ای جذاب برای شرکت های باربری، مسافران، سرمایه گذاران و علاقه مندان به صنعت هوانوردی مبدل کرده است. فرودگاه پیام با چشم اندازی روشن از توسعه های آتی، از جمله تبدیل شدن به منطقه آزاد تخصصی ICT، به سرعت در حال گسترش فعالیت های خود در حوزه های مختلف است.
معرفی فرودگاه پیام: اطلاعات پایه و شناسنامه
فرودگاه بین المللی پیام، نامی آشنا برای فعالان صنعت هوانوردی و بازرگانان در ایران است. این مجموعه با نام کامل فرودگاه بین المللی و منطقه ویژه اقتصادی پیام شناخته می شود و ماهیتی چندوجهی دارد. این فرودگاه با کدهای بین المللی یاتا (PYK) و ایکائو (OIIP) در نظام هوانوردی جهانی به رسمیت شناخته شده و امکان تبادل اطلاعات پروازی را فراهم می آورد. مالکیت این مجموعه مهم بر عهده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است که نشان دهنده رویکرد استراتژیک کشور در تلفیق حمل ونقل هوایی با توسعه فناوری های نوین است.
فرودگاه پیام در ارتفاعی حدود 4170 فوت (معادل 1271 متر) از سطح دریا قرار دارد که این مشخصه جغرافیایی در محاسبات عملیاتی و برنامه ریزی پروازها حائز اهمیت است. موقعیت مکانی آن در استان البرز، شهر کرج، به آن دسترسی آسان به پایتخت و دیگر شهرهای مرکزی کشور را می بخشد. این فرودگاه نه تنها یک مرکز لجستیکی و حمل ونقل هوایی است، بلکه به دلیل وجود منطقه ویژه اقتصادی، نقشی پررنگ در توسعه زیرساخت های ارتباطی و فناوری اطلاعات کشور ایفا می کند. ظرفیت های گسترده این مجموعه، آن را به یک قطب مهم در اقتصاد منطقه ای و ملی تبدیل کرده است.
تاریخچه تاسیس و مراحل توسعه فرودگاه پیام
داستان تاسیس فرودگاه پیام به اوایل دهه 70 شمسی بازمی گردد. در سال 1371، با همت و دوراندیشی مسئولان وقت وزارت پست و تلگراف و تلفن (سابق)، مجوز احداث این فرودگاه دریافت شد. هدف اولیه و اصلی از تاسیس، تسهیل در حمل و نقل هوایی بار و پست، به ویژه مرسولات پستی و مخابراتی در سطح ملی بود. این نیاز حیاتی برای گسترش زیرساخت های ارتباطی و لجستیکی کشور احساس می شد و فرودگاه پیام با هدف پر کردن این خلاء، بنیان گذاشته شد.
فعالیت های رسمی این فرودگاه در سال 1376 آغاز شد و به تدریج خدمات متنوع تری را ارائه داد. نقطه عطف دیگر در تاریخچه پیام، تاسیس منطقه ویژه اقتصادی پیام در سال 1380 بود. این منطقه در محدوده ای به وسعت 3600 هکتار از اراضی 10 هزار هکتاری فرودگاه، با اهدافی فراتر از صرف حمل و نقل، راه اندازی شد. فرآوری کالا، انبارداری، خدمات سردخانه ای و توسعه صنایع ارتباطات و فناوری اطلاعات (ICT)، از جمله اهداف کلیدی این منطقه ویژه اقتصادی بود.
در سال های اخیر، فرودگاه پیام گامی بلند در جهت گسترش فعالیت های خود برداشت. در سال های 1397 و 1398، پس از اخذ تاییدیه از سازمان هواپیمایی کشوری، این فرودگاه علاوه بر فعالیت های باری، رسماً به ارائه خدمات پروازهای مسافری و آموزشی نیز پرداخت. این تحول، افق های جدیدی را برای فرودگاه پیام گشود و آن را به یک مرکز چندمنظوره تبدیل کرد. چشم اندازهای توسعه آتی فرودگاه پیام، شامل تبدیل شدن به یک منطقه آزاد تخصصی ICT و ایفای نقش محوری در کریدور ملی فناوری اطلاعات، بر اهمیت رو به رشد این مجموعه در آینده اقتصاد کشور تاکید دارد.
موقعیت دقیق و راه های دسترسی به فرودگاه پیام کرج
فرودگاه بین المللی پیام در موقعیت جغرافیایی استراتژیکی در استان البرز قرار دارد که دسترسی به آن را از پایتخت و مرکز استان آسان می کند. آدرس دقیق این فرودگاه عبارت است از: کرج، مهرشهر، انتهای بلوار ارم، فرودگاه بین المللی و منطقه ویژه اقتصادی پیام.
فاصله تا شهرهای اصلی:
- فاصله تا مرکز تهران: حدود 55 کیلومتر (تقریباً 60 دقیقه رانندگی در شرایط ترافیکی عادی)
- فاصله تا مرکز کرج: حدود 20 کیلومتر (تقریباً 30 دقیقه رانندگی در شرایط ترافیکی عادی)
مسیرهای دسترسی:
خودروی شخصی
دسترسی با خودروی شخصی از تهران و کرج به فرودگاه پیام بسیار راحت است. از تهران، ابتدا باید از طریق اتوبان تهران-کرج به سمت کرج حرکت کنید. پس از ورود به محدوده کرج، وارد جاده ماهدشت-مهرشهر شده و با دنبال کردن تابلوهای راهنمایی که به وضوح مسیر فرودگاه پیام را نشان می دهند، به انتهای بلوار ارم برسید. از کرج نیز، مسیر مستقیم از طریق جاده ماهدشت-مهرشهر به سمت فرودگاه، پس از شهرک کیان مهر و انتهای بلوار ارم، کاملاً مشخص است. این مسیرها به دلیل روان بودن و تابلوهای راهنمایی کافی، گزینه مناسبی برای افرادی است که به دنبال راحتی و استقلال در سفر هستند.
مترو
در حال حاضر، خط متروی مستقیمی به فرودگاه پیام وجود ندارد. مسافرانی که قصد استفاده از مترو را دارند، می توانند ابتدا خود را به ایستگاه گلشهر کرج (که آخرین ایستگاه خط 5 متروی تهران است) برسانند. از ایستگاه گلشهر، می توانند با استفاده از تاکسی های شهری، اسنپ یا آژانس های کرایه خودرو، ادامه مسیر تا فرودگاه پیام را طی کنند. این روش، هرچند مستلزم تغییر وسیله نقلیه است، اما گزینه ای مقرون به صرفه محسوب می شود.
تاکسی
تاکسی های مخصوص فرودگاه و همچنین تاکسی های اینترنتی در نقاط مختلف تهران و کرج در دسترس هستند تا مسافران را به فرودگاه پیام منتقل کنند. با توجه به ماهیت پروازی فرودگاه، تاکسی های فرودگاهی نیز در محوطه آن برای سرویس دهی به مسافران ورودی و خروجی حضور دارند. استفاده از تاکسی، سریع ترین و راحت ترین راه دسترسی به فرودگاه است، اما معمولاً هزینه بیشتری نسبت به حمل ونقل عمومی دارد.
خدمات فرودگاه بین المللی پیام: پروازها، باربری و آموزش
فرودگاه پیام فراتر از یک پایانه پروازی ساده، طیف وسیعی از خدمات را در حوزه های حمل و نقل، آموزش و پشتیبانی هوایی ارائه می دهد که آن را به یک مرکز حیاتی در منطقه تبدیل کرده است.
پروازهای مسافربری (داخلی و بین المللی)
فرودگاه پیام از سال 1397 رسماً به جمع فرودگاه های ارائه دهنده خدمات مسافربری پیوست. این فرودگاه در حال حاضر پروازهای مسافربری داخلی را به مقاصد شهرهای مهمی نظیر مشهد مقدس، اهواز، یزد و کیش انجام می دهد. البته، برنامه ریزی برای گسترش شبکه پروازی و افزودن مقاصد جدیدی همچون شیراز، تبریز، رشت، سنندج، ساری، قشم و حتی پروازهای بین المللی به نجف نیز در دستور کار قرار دارد.
شرکت های هواپیمایی معتبری نظیر زاگرس، آتا، تابان و کیش ایر با فرودگاه پیام همکاری دارند و پروازهای متعددی را از این فرودگاه انجام می دهند. ترمینال مسافربری فرودگاه پیام با مساحتی حدود 6000 متر مربع، مجهز به امکانات رفاهی و خدماتی لازم برای مسافران است. برای اطلاع از آخرین اطلاعات پروازها، مسافران می توانند به وب سایت رسمی فرودگاه پیام به نشانی
www.payamaviation.ir
مراجعه کرده یا با شماره اطلاعات پرواز تماس حاصل نمایند. همچنین، ساکنان استان البرز می توانند با شماره 199 از وضعیت پروازها مطلع شوند.
خدمات حمل و نقل بار هوایی (کارگو)
فرودگاه پیام از زمان تاسیس خود، نقش بسیار مهمی در حمل و نقل هوایی بار و پست داشته و هدف اصلی آن نیز همین امر بوده است. این فرودگاه به دلیل موقعیت استراتژیک و امکانات مناسب، به یکی از قطب های اصلی کارگو در کشور تبدیل شده است. مقاصد باری فعلی و آتی این فرودگاه شامل کشورهایی نظیر روسیه، امارات (به ویژه دبی) و چین است که نشان دهنده اهمیت آن در تسهیل صادرات و واردات کالا است. فرودگاه پیام با قابلیت پذیرش انواع هواپیماهای باری، از جمله هواپیمای کارگو نوع امبرائو، زیرساخت های لازم برای جابجایی حجم بالای کالا را فراهم آورده است.
آموزش هوانوردی و خلبانی
فرودگاه پیام میزبان چندین شرکت آموزش خلبانی معتبر و همچنین دانشگاه صنعت هوانوردی ایرانیان است که آن را به یکی از مراکز مهم آموزش هوانوردی در کشور تبدیل کرده است. در این فرودگاه، دوره های آموزشی متنوعی در زمینه خلبانی (مانند PPL برای خلبانی شخصی و CPL برای خلبانی تجاری)، مهمانداری و دیسپچری ارائه می شود.
برخی از شرکت های آموزش خلبانی مستقر در فرودگاه پیام عبارتند از:
- هوانوردی پرسان
- بوتیا ماهان
- اطلس خمین
- آرتا کیش
- هما
- پارساکیش
- علوم فنون
- فن آوران فراز هرمز
- آریا پرواز
- ایران زمین
دانشگاه صنعت هوانوردی ایرانیان نیز به عنوان تنها دانشکده جامع صنعت علم و هوانوردی کشور، در این منطقه فعالیت می کند و به تربیت نیروی متخصص و کارآزموده برای صنعت هوانوردی ایران می پردازد.
خدمات تعمیر و نگهداری هوایی
فرودگاه پیام با میزبانی شرکت های متخصص در زمینه تعمیر و نگهداری هواپیما و هلیکوپتر، نقش مهمی در خودکفایی و کاهش وابستگی کشور به خارج در این حوزه ایفا می کند. این مراکز با ارائه خدمات فنی و تخصصی، به حفظ و ارتقای ایمنی و استاندارد پروازها کمک می کنند. شرکت هایی نظیر آسمان پرواز پارسینه کوش و آریا پرواز در زمینه نگهداری و تعمیر هواپیما و هلیکوپتر فعال هستند. همچنین، شرکت هایی مانند نوید، شفق بال و شرکت هلیکوپتری ایران نیز خدمات هلیکوپتری را در این مجموعه ارائه می دهند.
مرکز پشتیبانی اورژانس هوایی
فرودگاه پیام یکی از بزرگ ترین مراکز پشتیبانی اورژانس هوایی در ایران است. این مرکز نقش حیاتی در ارائه خدمات پزشکی هوایی و جابجایی بیماران و مصدومان در مناطق دورافتاده و صعب العبور ایفا می کند. نگهداری و تعمیر بالگردهای اورژانس در این فرودگاه، تضمین کننده آمادگی و سرعت عمل تیم های امداد و نجات هوایی در زمان های حساس است.
فرودگاه پیام نه تنها یک مرکز حمل و نقل هوایی است، بلکه با تلفیق خدمات پروازی، آموزشی و منطقه ویژه اقتصادی، به یک اکوسیستم جامع برای توسعه فناوری و تجارت تبدیل شده است.
منطقه ویژه اقتصادی پیام: قطب فناوری اطلاعات و تجارت
منطقه ویژه اقتصادی پیام، گنجینه ای استراتژیک در دل استان البرز است که با هدف فراتر از حمل و نقل هوایی، به عنوان یک موتور محرکه برای اقتصاد دانش بنیان و فناوری اطلاعات کشور طراحی شده است. این منطقه با مساحتی بالغ بر 3600 هکتار از مجموع 10 هزار هکتار اراضی فرودگاه، پتانسیل های عظیمی برای جذب سرمایه و توسعه صنعتی دارد.
معرفی و اهداف:
تاسیس منطقه ویژه اقتصادی پیام در سال 1380، با چشم اندازهای گسترده ای همراه بود. اهداف اصلی شامل فرآوری کالا، انبارداری، ارائه خدمات سردخانه ای و لجستیکی، توسعه صنایع ارتباطات و فناوری اطلاعات (ICT) و تسهیل صادرات و واردات است. این منطقه با ارائه تسهیلات و معافیت های قانونی، محیطی جذاب برای فعالان اقتصادی فراهم می کند.
شهر بین المللی ارتباطات و فناوری اطلاعات (ICT City):
یکی از مهم ترین چشم اندازهای منطقه ویژه اقتصادی پیام، تبدیل شدن به یک منطقه آزاد تخصصی ICT است. این طرح بلندپروازانه، با هدف ایجاد یک کریدور بزرگ ملی فناوری اطلاعات زیر نظر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در حال اجراست. شهرک صنعتی ارتباطات و فناوری اطلاعات پیام، در آینده به یکی از بزرگ ترین قطب های IT و مدیا سیتی منطقه تبدیل خواهد شد که هدف آن جذب شرکت های بزرگ فناوری اطلاعات جهان و داخلی دانش بنیان، تولید و انتقال دانش فاوا و ارائه سرویس های آینده نگر فناوری اطلاعات کشور است.
مزایای سرمایه گذاری برای شرکت های داخلی و خارجی دانش بنیان در این منطقه بی شمار است. از جمله این مزایا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- واگذاری زمین و سوله برای استقرار واحدهای تولیدی و خدماتی
- فراهم آوردن فضای اداری و دفتر کار
- حمایت ها و مشوق های قانونی و مالی از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
- تمرکز بر تولید و مونتاژ محصولات IT، الکترونیکی و دانش بنیان
این رویکرد، نه تنها به جذب سرمایه گذاران و انتقال دانش فنی کمک می کند، بلکه زمینه را برای ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی پایدار در حوزه ICT فراهم می آورد. کریدور بزرگ ملی فناوری اطلاعات در حال بنا شدن در این ناحیه، سهم قابل توجهی از اقتصاد IT دنیا را هدف قرار داده است و پیام را به یک مرکز نوآوری منطقه ای تبدیل خواهد کرد.
زیرساخت ها و امکانات فیزیکی فرودگاه پیام
فرودگاه بین المللی پیام مجهز به زیرساخت ها و امکانات فیزیکی پیشرفته ای است که آن را قادر می سازد تا خدمات متنوع و ایمنی را در حوزه هوانوردی و لجستیک ارائه دهد. این امکانات شامل موارد زیر است:
باند پروازی
فرودگاه پیام دارای یک باند پروازی آسفالته به طول 4150 متر و عرض 60 متر است. این باند با مقاومت (PCN) 75، قابلیت پذیرش انواع هواپیماهای پهن پیکر و باری را دارد. سیستم روشنایی پیشرفته باند، امکان نشست و برخاست ایمن هواپیماها را در شرایط مختلف جوی و در طول شبانه روز فراهم می سازد که این امر به افزایش ظرفیت عملیاتی و ایمنی فرودگاه کمک شایانی می کند. وجود این باند بلند و مقاوم، فرودگاه پیام را به مرکزی حیاتی برای حمل و نقل هوایی کالا و مسافر تبدیل کرده است.
برج مراقبت پرواز
برج مراقبت پرواز فرودگاه پیام یکی از پرترافیک ترین و مهم ترین برج های مراقبت در کشور محسوب می شود. این برج نه تنها مسئولیت هدایت و کنترل ترافیک پروازهای هواپیماهای مسافری و باری را بر عهده دارد، بلکه ترافیک هلیکوپتری منطقه، از جمله پروازهای هلیکوپتری کردان و فرودگاه نیروی انتظامی را نیز پوشش می دهد. متخصصان مجرب و کارآزموده با استفاده از دستگاه های ارتباطی و رادیویی پیشرفته، به صورت شبانه روزی بر ترافیک هوایی نظارت کرده و دستورالعمل های لازم را برای حفظ ایمنی پروازها صادر می کنند.
دستگاه های ناوبری پیشرفته
برای افزایش دقت و ایمنی پروازها، فرودگاه پیام مجهز به دستگاه های ناوبری پیشرفته ای است. این سیستم ها شامل DVOR/DME، NDB و ILS/DME می شوند. این تجهیزات امکان هدایت دقیق هواپیماها را در شرایط مختلف جوی و دید کم فراهم می کنند و نقش کلیدی در کاهش ریسک حوادث و بهبود راندمان عملیاتی فرودگاه دارند.
سیستم های ارتباطی
فرودگاه پیام به سیستم های ارتباطی مدرن و جامعی مجهز است که شامل سوئیچینگ، ضبط مکالمات و سیستم های رادیویی پیشرفته می شوند. این سیستم ها تضمین کننده ارتباط پایدار و بدون وقفه بین برج مراقبت، خلبانان و سایر واحدهای عملیاتی فرودگاه هستند که برای هماهنگی و مدیریت صحیح ترافیک هوایی بسیار حیاتی است.
مرکز سوخت گیری
وجود یک مرکز سوخت گیری مجزا با ظرفیت بالا، از دیگر امکانات مهم فرودگاه پیام است. این مرکز با ظرفیتی معادل 540 هزار لیتر، قادر به تامین سوخت مورد نیاز انواع هواپیماها است و نقش مهمی در پایداری و استمرار عملیات پروازی فرودگاه ایفا می کند.
سیستم ایمنی و آتش نشانی
فرودگاه پیام دارای یک سیستم ایمنی و آتش نشانی با رده 7 است که نشان دهنده سطح بالای آمادگی آن برای مقابله با حوادث احتمالی است. این سیستم همواره در حال ارتقاء و توسعه بوده تا بتواند با بالاترین استانداردهای ایمنی، خدمات لازم را در شرایط اضطراری ارائه دهد. وجود این سیستم قدرتمند، امنیت پروازها و فعالیت های زمینی را تضمین می کند.
پارکینگ ها
برای رفاه حال مسافران و مراجعین، فرودگاه پیام پارکینگ های روباز و سرپوشیده با ظرفیت مناسب را فراهم کرده است. این پارکینگ ها در نزدیکی ترمینال مسافربری قرار دارند و دسترسی آسان و سریع به سالن پرواز را برای مسافران فراهم می سازند. این امکانات به ویژه برای کسانی که با خودروی شخصی به فرودگاه مراجعه می کنند، بسیار حائز اهمیت است.
شعبه بانک ملی
حضور شعبه بانک ملی در ترمینال مسافربری فرودگاه پیام، یک مزیت مهم برای مسافران و کارکنان فرودگاه است. این شعبه امکان انجام امور بانکی مختلف از جمله دریافت و پرداخت وجه، حواله و خرید ارز را برای مسافران فراهم می سازد و به آن ها کمک می کند تا نیازهای مالی خود را به راحتی در محل فرودگاه برطرف کنند.
هتل رستوران
در فاصله تقریبی 1 کیلومتری از ترمینال مسافربری فرودگاه پیام، یک هتل رستوران مجهز برای ارائه خدمات رفاهی به مسافران و مراجعین قرار دارد. این هتل با 14 اتاق مجهز و امکانات رفاهی مناسب، اقامتی آسوده را برای افرادی که نیاز به استراحت قبل یا بعد از پرواز دارند، فراهم می سازد. رستوران هتل نیز با ارائه انواع غذاهای ایرانی و بین المللی، پاسخگوی نیازهای مختلف غذایی است و تجربه اقامتی دلپذیر را تکمیل می کند.
با باندهای پروازی استاندارد، برج مراقبت پیشرفته و سیستم های ناوبری مدرن، فرودگاه پیام به عنوان یکی از امن ترین و کارآمدترین فرودگاه های کشور شناخته می شود.
اطلاعات تماس و راه های ارتباطی با فرودگاه پیام
برای برقراری ارتباط با فرودگاه بین المللی پیام و دریافت اطلاعات مورد نیاز، چندین راه ارتباطی در دسترس است:
- وب سایت رسمی:
https://www.payamaviation.ir - شماره تماس دفتر مرکزی تهران: 021-88468018 (آدرس: تهران، خیابان سهروردی شمالی، خیابان توپچی، پلاک 3، طبقه زیر همکف)
- شماره تماس فرودگاه (مدیریت ترمینال): 026-33266011 الی 15
- شماره اطلاعات پرواز: 026-33266185
- شماره 199: برای ساکنان استان البرز جهت اطلاع از برنامه های پرواز و سایر اطلاعات مربوط به فرودگاه.
نتیجه گیری
فرودگاه بین المللی پیام در استان البرز، فراتر از یک مرکز حمل و نقل هوایی، به عنوان یک قطب چندمنظوره و استراتژیک در کشور عمل می کند. از زمان تاسیس در سال 1371 با هدف تسهیل حمل و نقل بار و پست، تا گسترش فعالیت ها به پروازهای مسافری و آموزشی در سال های اخیر، این فرودگاه مسیر رشد و توسعه چشمگیری را پیموده است. وجود منطقه ویژه اقتصادی پیام در کنار فرودگاه، به این مجموعه بُعدی اقتصادی و فناورانه بخشیده و آن را به مرکزی برای نوآوری در حوزه ICT و جذب سرمایه گذاران دانش بنیان تبدیل کرده است.
فرودگاه پیام با زیرساخت های پیشرفته ای نظیر باند پروازی بلند و مقاوم، برج مراقبت پرترافیک، سیستم های ناوبری مدرن و امکانات رفاهی و آموزشی جامع، نقش حیاتی در تقویت ارتباطات هوایی، توسعه اقتصادی منطقه و تربیت نیروهای متخصص در صنعت هوانوردی ایفا می کند. این مجموعه با موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد (نزدیکی به تهران و کرج) و دسترسی آسان، پتانسیل های بی نظیری برای توسعه آتی دارد و چشم انداز تبدیل شدن به یک منطقه آزاد تخصصی ICT، آینده ای روشن و رو به رشد را برای آن ترسیم می کند. فرودگاه پیام نمادی از تلفیق حمل و نقل هوایی، اقتصاد، فناوری و آموزش در راستای اهداف توسعه ملی است و به بهبود کیفیت زندگی و رونق کسب وکار در کشور کمک شایانی می کند.