مدیر موزه ملی فرش ایران: مخالف نمایش جَسدوار آثارم

مدیرموزه ملی فرش ایران شرحی از رویدادهای به اجرا درآمده در هشت ماه گذشته و تحولات موزه فرش ایران ارایه کرد و گفت: مخالف نمایش جسد وار آثارم. 

به گزارش خبرنگار چراغونی، نشست خبری محمدجواد اینانلو، مدیر موزه ملی فرش ایران عصر دوشنبه (7 اسفند ماه) در موزه فرش ایران برگزار شد. 

او با اشاره به برگزاری پنج رویداد طی هشت ماه گذشته از رویداد فرش طهران، عشایری، سه گانه های صفوی و … نام برد و افزود: در همین مدت نمایشگاه نوآوری و خلاقیت برگزار شد.

اینانلو گفت: در حاشیه پنج رویداد برگزار شده هشت مورد کارگاه های آموزشی و ورکشاپ نیز به اجرا درآمد و 600 نفر به صورت فراگیر از کارگاه های آموزشی استفاده کردند. 

او درباره ایجاد پیوند میان گذشته و آینده با برگزاری رویدادها سخن گفت و با اشاره به اینکه هر کدام از آثار به نمایش درآمده روایت و حرفی برای گفتن دارند تاکید کرد که مخالف نمایش جسدوار آثار است. 

او ادامه داد: به صورت مستمر چهار عنوان رشته را در کلاس های آموزشی ارایه کردیم که شرکت کنندگان این دوره ها نسبت به سال گذشته افزایش داشتند؛ کلاس های آموزشی طی این هشت ماه 68 شرکت کننده داشتند. 

اینانلو سپس آماری از افزایش بازدید از موزه فرش ارایه کرد و گفت: سال گذشته موزه فرش ایران 17 هزار و 499 بازدیدکننده و در سال جدید و تا به امروز 27هزار و 537 بازدیدکننده داشته است. 

او با تاکید بر محوریت کار موزه فرش ایران به شعار امسال آیکوم اشاره کرد و گفت: شعار امسال موزه در خدمت آموزش و پژوهش است که به این حوزه ورود کرده و در تلاشیم تا به روز باشیم. 

پاسخی به نگرانی ها درباره تعویض فرش های مخزن موزه فرش

اینانلو درباره شیوه نگهداری و انتقال فرش ها به مخزن موزه نیز توضیحاتی ارایه کرد و با اشاره به نگرانی دوست داران قالی ها درباره تعویض فرش ها و نگهداری آن ها در مخزن موزه گفت: مدت ها بود قالی هایی که در سالن اصلی به نمایش گذاشته شده بود تعویض نشده بودند؛ در این هشت ماه برنامه ای گذاشته شد و با توجه به برنامه های صورت گرفته مشخص شد که 30 درصد فرش ها باید به روزرسانی شود؛ بر همین اساس فرش هایی که دچار خستگی شده بودند به مخزن منتقل شدند. 30 درصد فرش ها که تاب آوری کمتری داشتند را به مخزن انتقال داده و فرش هایی را با موضوعیت مشابه جایگزین کردیم.

توضیحاتی درباره مرمت و بازسازی موره فرش

اینانلو درباره ایجاد تغییر و تعمیرات در موزه فرش نیز گفت: مشکل در زمینه روشنایی و نور داشتیم که برطرف شد و تغییراتی در پوشاندن تعمیراتی که از قبل انجام شده بود صورت گرفت. در بعضی مکان ها اصلاح نما انجام داده شد و مواردی که نمای بصری موزه را تحت تاثیر قرار می داد نیز مورد توجه قرار گرفت. سالن آمفی تیاتر نیز به صورت حرفه ای بازسازی شد.

او افزود: سقف حوض خانه بعد از سه دهه نظافت شد و تایل ها پایین آمده و شست و شو شدند. 

مدیر موزه فرش ایران به همکاری پژوهشگاه برای مرمت آثاری همچون نعلین واقع در موزه فرش ایران نیز اشاره کرد و گفت: نعلینی که جلوی سازه داخل موزه بود مرمت شد و مرمت سایر موارد مانند قبله نما نیز از سوی پژوهشگاه تقبل شده است. بحث رسیدگی به فیلترهای تصفیه هوای موزه نیز در دستور کار قرار داده شده است.

اینانلو به هرس درختان نیز اشاره کرد و گفت: در تعامل با شهرداری منطقه 6 بحث هرس درختان صورت داده شد؛ متاسفانه در این سال ها درخت بید مجنون که نمادی از موزه بود را از دست دادیم اما حالا که بحث واکاری گیاهان و هرس درختان مطرح شده رسیدگی بیشتری صورت خواهد گرفت.

اینانلو درباره انجام اقداماتی درباره حوض های موزه فرش گفت: مطالعات مرتبط با حوض های موزه به اتمام رسیده و قرار است اقدامات لازم از سوی زیباسازی شهرداری تهران با پیمانکاری که دارای درجه مرمت کاری است انجام شود و تا شهریور در دسترس قرار گیرد؛ حوض ها قرار است دقیقا به همان شکل سابق و پیش از تبدیل شدنشان به باغچه بازگردند. 

او ادامه داد: درباره ایجاد تغییر در حوض های موزه فرش چند مشکل داریم و نمی دانیم اگر به آن ها دست بزنیم چطور می شود بر همین است باید با ملاحظه با آن ها رفتار کنیم. بخشی از لوله کشی زیر حوض ها سطحی است که لوله های چدنی باید خارج و جایگزین شود. قسمت پیچیده کار رسیدن از کف حوض تا لوله کشی هاست. برای انجام دادن این کار نیاز است کف حوض برداشته شود و بر همین اساس می توان گفت به نوعی با هندوانه در بسته مواجه هستیم. البته آمادگی اقدام سریع تر را داریم اما نمی خواهیم بازدید گردشگران نوروزی را تحت تاثیر قرار دهد. 

تولید قصه های فرش ها به 4 زبان

مدیر موزه فرش ایران در پاسخ به تاکید خبرنگاران درباره نیاز فرش های موزه به روایت های داستانی و ارایه اطلاعات فرش ها به بازدیدکنندگان، ضمن تاکید بر موافقتش با این مسیله درباره اقدامات صورت گرفته در این زمینه، گفت: تفاهم نامه 10 قسمتی با میراث آریا بستیم که قصه این آثار را داشته باشیم تا مخاطب بتواند از آن قصه و ماجرا استفاده کند. 

او با اشاره به ظرفیت سازی رویدادها برای دسترسی به روایت فرش ها، گفت: نکته بعدی رویدادهای برگزار شده است. می دانیم که فرش تهران داریم اما هیچگاه نیامدیم ببینیم قصه فرش تهران چیست. به عنوان مثال قصه فرش پازیریک که دست راست ورودی موزه است را نمی دانستیم بعد از برگزاری رویداد متوجه شدیم بین زندانیان زندان قصر بافته شده است و به موزه آمده است. به این ترتیب از خروجی رویدادها به برگزاری کارگاه می رسیم و از کارگاه روایت را استخراج می کنیم.

او گفت: در حال تولید قصه های فرش به چهار زبان انگلیسی، فارسی، عربی و چینی هستیم. البته مشکلات اعتباری نیز همواره وجود داشته است.

اینانلو افزود: این داستان ها توضیحاتی عمومی را درباره فرش و قصه آن ارایه می دهد که حالا در حال تولید قصه 10 اثر هستیم و راوی هر اثر نیز متفاوت است.

مدیر موزه فرش ایران گفت: رویداد تنها عاملی است که می تواند موجب جذب بازدیدکننده شود. 101 اثر در موزه داریم، این تغییرات و اتفاقات جدید است که جذب مخاطب می کند؛ البته بیش از 2000 اثر در مخزن است.

بسیاری نمی دانند موزه فرش کجاست!

او گفت: باعث ناراحتی من است که بسیاری موزه فرش ایران را نمی شناسند. هدف مهم خود من این است که وقتی می گویند موزه فرش کسی نپرسد، موزه فرش کجاست؟!

او درباره فرش های سعدآباد نیز گفت: درباره فرش های سعدآباد برخی از من سوال می پرسند اما توضیح من این است که اساسا این موضوع، ارتباطی به موزه فرش نداشته است. 

اینانلو در پاسخ به سوالی درباره مرمت مخزن نیز گفت: مرمت مخزن سخت و اساسی نیست؛ بعضی قطعات مورد استفاده در مخزن باید از کوچک پارچه به بزرگ پارچه تبدیل شود. موضوع تجهیزات مخزن نیز مطرح است که قابلیت افزایش دادن را دارد اما به نیروی انسانی نیاز دارد. 

به گفته او مخزن موزه فرش ایران به لحاظ رطوبت، دما و عناصر آسیب زا مشکلی ندارد.

اینانلو اظهار کرد: دوربین ها نیز همه در دسترس است و مشکل دوربین مداربسته نداریم. 

او با اشاره به نورپردازی صورت گرفته در محدوده موزه فرش گفت: بحث نورپردازی محیطی نیز از دغدغه های من بود که حالا صورت گرفته است. البته ما چیزی را دست نزدیم و تغییر ندادیم؛ همان چراغ های استوانه ای را تبدیل به نورپردازی حرفه ای کرده ایم.

ترمیم راه ارتباطی بین موزه فرش و موزه هنرهای معاصر 

او درباره موضوع مطرح شده درباره تغییر مکان بازارچه لاله نیز گفت: من در این رابطه سه جلسه را شرکت کردم. دو جلسه با شهردار داشتیم و یک جلسه من و شهردار با مدیر موزه هنرهای معاصر داشتیم. مسیله بازارچه لاله کلافی سردرگم است و در نهایت خروجی جلسه شورای تامین بود.

او با اشاره به اینکه محیط موزه هنرهای معاصر و موزه فرش ایران در نقشه اولیه یک مجموعه بودند، ادامه داد: ما در حال تدوین طرح گردشگری هستیم که با رینگ گردشگری داخل را به همدیگر مرتبط کنیم و از ابتدا هم این دو مکان به هم راه داشته است اما به دلایلی در مقاطع مختلف بسته شده است.

او درباره ارایه آفرهای نوروزی نیز گفت: من با شهرداری تفاهمنامه بستم و برای 200 هزار نفر برای پک های نوروزی آفر ارایه دادم.

اینانلو در پاسخ به پرسشی درباره تبلیغات برای موزه فرش ایران در محدوده هتل لاله و سایر محدوده ها نیز گفت: با هدف توسعه گردشگری، سر هتل لاله تبلیغی انجام نشده است که گله از این مساله به حق است و باید انجام شود. البته در مجموع تاکنون پنج تابلوی پرچمی را به توافق رسیدیم که با لوگو و راهنما نصب شود.

او در پاسخ به سوال دیگری درباره در نظر گرفتن حفاظ برای فرش های موزه نیز گفت: ساختار شکلی نمایش فرش در موزه فرش همان ساختار ابتدایی است که از بدو تاسیس بوده است. پایین یک حایل 60 سانتی قرار گرفته است که یعنی اگر بایستید نمی توانید به فرش نزدیک شوید. فرش های داخل حوضچه که همه «دیوایدر» قرمزرنگ دارد. اما می طلبند تعداد نیروهای یگان حفاظت ما افزایش پیدا کند تا اینکه پوشش بیشتری را داشته باشد. تایم های بازدید شلوغ البته قابل کنترل است وقتی گروهی برای بازدید می آیند حتما راهنمای موزه همراهی شان می کند.

به گفته اینانلو اقدامات صورت گرفته در موزه فرش ایران، به واسطه بودجه خارج از نوبت سید عزت الله ضرغامی ـ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ انجام شده است.

او درباره توافق با شهرداری نیز گفت: پروژه ای را تعریف کردیم که نرده کشیده می شود و حوض می آید داخل حصار؛ همه با توافق شهرداری بوده و مابه ازایی ندارد.

وضعیت جانمایی المان های شهری در موزه فرش

مدیر موزه فرش ایران در پاسخ به سوالاتی درباره جانمایی مواردی همچون پست برق، المان شهدای گمنام و … در این مکان نیز تاکید کرد: شهدا روی سر ما جا دارند اما جانمایی آن حریم امنی را برای بزهکاران ایجاد کرده است. آتش روشن می کنند و …؛ در جلسه با معاون زیباسازی منطقه قرار بر مکاتبه شد که به این موارد رسیدگی شود. 

او درباره کنده کاری مترو در جوار موزه فرش ایران نیز گفت: آنجا حفره هواکش ایستگاهی است که در ضلع شمال چهارراه قرار گرفته است اما مشکلی برای موزه ایجاد نمی کند. استفاده از حریم پیاده رو هیچ ارتباطی به توافق با شهرداری برای کنده کاری مترو ندارد. الان شرکت ساخت مترو است و بهره بردار مترو کس دیگری است. اینکه بگوییم اجازه دادیم هواکش را نصب کنند در ازای آن پیاده رو را به ما دادند غلط است.

اینانلو سپس اعلام کرد: در نوروز نیز نمایشگاه فرش های قاجار را داریم.

فرش های افغانستان به جای فرش ایرانی به فروش می رود

در ادامه این نشست خبرنگاران به همراه عباس عرسین (از فعالان حوزه فرش) و اینانلو (مدیر موزه فرش ایران) به بازدید پرداختند. 

طی این بازدید عرسین با اشاره به فرش عثمانیِ به نمایش درآمده در نمایشگاه فعلی موزه گفت: این قدیمی ترین فرش این مجموعه است. 

او به رفتن مرمت کاران فرش ها به کشورهای همسایه اشاره کرد و گفت: مرمت فرش در ایران خشکانده شده است و بسیاری از ایران رفتند و برگرداندن آن ها کار راحتی نیست. موافقت نکردن با بازگشت فرش های صادرشده موجب این مسیله است. 

عباس عرسین، که 160 تخته فرش از عثمانی تا قاجار را به همراه تعدادی فرش مدرن به منظور معرفی نوآوری و خلاقیت در تکنیک بافت در موزه فرش تهران به نمایش گذاشته است، درباره معضل قاچاق فرش به ایران، گفت: متاسفانه فرش های افغانستان به صورت قاچاق وارد ایران می شود و به جای فرش ایرانی به فروش می رود، فرش هایی که کیفیت پایینی دارند و نام فرش ایرانی را خراب کرده اند، فقط به این دلیل که فرش ایران چون از دیزاین و طراحی عقب مانده و دیر وارد این حوزه شده است، برای همین قالی های دمُده به ایران برمی گردد. بعضی از این فرش ها هم از نوع ماشینی و هندی هستند که به نام فرش ایرانی به فروش می روند. 

در این مجموعه که تا روز جمعه در موزه فرش برپا است، فرش هایی از دوره عثمانی ها تا معاصر به نمایش گذاشته شده است، فرش هایی با نقش هایی متفاوت که در بازارهای غرب پرطرفدار بوده است. تک نسخه ای از قالی ابریشم تهران، عروس بافتی با 140 سال قدمت، فرش هایی با نقش شاهان صفوی که برخی از آنها از کلکسیونردارها در آمریکا خریده و به ایران بازگردانده شده است، این مجموعه را تشکیل می دهد. برخی از این فرش ها در تهران، تبریز، کاشان، آذربایجان شرقی و کرمان بافته شده است.  

پایان خبر چراغونی